Λεύκη: Αντιμετώπιση

Η Λεύκη είναι μια νόσος που χαρακτηριστικό της είναι οι λευκές κηλίδες που εμφανίζονται σε διάφορα σημεία της επιδερμίδας. Δεν γνωρίζουμε την ακριβή αιτιολογία της λεύκης, όμως πιθανολογείται ότι είναι μια αυτοάνοσος νόσος. Στις αυτοανόσους νόσους ο οργανισμός στρέφεται εναντίον δικών του συστατικών τα οποία καταστρέφει. Στην περίπτωση της λεύκης καταστρέφονται τα μελανινοκύτταρα της επιδερμίδας, κύτταρα τα οποία είναι υπεύθυνα για την παραγωγή μελανίνης με αποτέλεσμα την εμφάνιση λευκών κηλίδων.

Η λεύκη προσβάλλει περίπου το 1 – 2 % του γενικού πληθυσμού. Προσβάλλει όλες τις φυλές και εμφανίζεται σε άνδρες και σε γυναίκες. Η νόσος δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και περιορίζεται σε όργανα που υπάρχουν μελανοκύτταρα. Στο ένα τρίτο των περιπτώσεων υπάρχει κληρονομικότητα.

Πολλές φορές συνυπάρχει με άλλες αυτοάνοσες νόσους όπως: θυρεοειδίτις του Hasimoto, γυρωειδής αλωπεκία, ινσουλινοεξαρτώμενος σακχαρώδης διαβήτης, κακοήθης αναιμία, ρευματοειδής αρθρίτις, νόσος του Adisson.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
Η λεύκη εμφανίζεται με χαρακτηριστικές βλάβες στο δέρμα. Οι βλάβες αυτές είναι κηλίδες που έχουν χρώμα σαν κιμωλία ή σαν γάλα.

Οι κηλίδες της λεύκης έχουν μέγεθος από 5 χιλιοστά έως 5 εκατοστά. Τυπικές κηλίδες εμφανίζονται γύρω από τα μάτια, το στόμα, στα δάκτυλα, στους αγκώνες, στην οσφυϊκή και γεννητική περιοχή. Αν υπάρχουν τρίχες στις προσβεβλημένες περιοχές αυτές είναι συνήθως λευκές. Μερικές φορές η λεύκη καλύπτει μεγάλες επιφάνειες του δέρματος. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται καθολική λεύκη.

Υπάρχουν κι άλλες παθήσεις όπως η ποικιλόχρους πιτυρίαση, η λευκή πιτυρίαση, ο αχρωμοκός σπίλος, η ιδιοπαθής σταγονοειδής υπομελάνωση που παρουσιάζουν λευκές κηλίδες. Γι’ αυτό δεν πρέπει στην εμφάνιση μιας λευκής κηλίδας να επικρατήσει πανικός και η επίσκεψη στον δερματολόγο θα ξεδιαλύνει την κατάσταση.

ΠΟΡΕΙΑ
Η πορεία της λεύκης είναι απρόβλεπτη. Σε μερικές περιπτώσεις οι βλάβες παραμένουν σταθερές για πολλά έτη, σε άλλες επεκτείνονται ενώ σε ένα ποσοστό 10-20% επαναμελάγχρωση του δέρματος.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η λεύκη είναι μια χρόνια νόσος και η θεραπεία της είναι δύσκολη διότι δεν γνωρίζουμε την ακριβή αιτιοπαθογένειά της Πρέπει να τονίσουμε ότι σήμερα δεν υπάρχει απόλυτα αποτελεσματική θεραπεία. Εν τούτοις υπάρχουν μερικές θεραπείες οι οποίες σκοπό έχουν τον έλεγχο και ει δυνατόν την επαναμελάγχρωση του δέρματος.

Αυτές είναι :
Αντηλιακά: Σκοπός της χρήσης αντηλιακών στη λεύκη είναι πρώτον η προστασία του πάσχοντος δέρματος από το ηλιακό έγκαυμα (διότι δεν έχει προστατευτικά μελανοκύτταρα) και δεύτερον ο περιορισμός του μαυρίσματος του υγιούς δέρματος. Τα αντιηλιακά που θα χορηγηθούν πρέπει να έχουν δείκτη προστασίας ( SPF) άνω των 30.

Αισθητική κάλυψη: Σκοπός της αισθητικής κάλυψης με βαφές ή μακιγιάζ είναι να καλύψει τις λευκές κηλίδες ώστε η λεύκη να μην φαίνεται. Η αισθητική κάλυψη επιτυγχάνεται με διάφορα καλλυντικά που περιέχουν διυδροξυακετόνη. Η διυδροξυακετόνη συνδέεται με τα αμινοξέα της κερατίνης στιβάδας και προκαλεί την παραγωγή έγχρωμων στοιχείων που μετατρέπονται από κίτρινα σε καφέ και δίνουν στο δέρμα όψη μαυρίσματος. Η μελάγχρωση εμφανίζεται λίγες ώρες μετά.

Τοπικά στερεοειδή: Χρησιμοποιούνται τα τοπικά κορτικοστερεοειδή, ιδίως όταν οι βλάβες δεν είναι εκτεταμένες. Απαιτείται παρακολούθηση από το δερματολόγο για να αποφευχθούν ανεπιθύμιτες ενέργειες.

Τοπικά ανοσοτροποποιητικά: Την τελευταία πενταετία έχουν δημοσιευθεί επιστημονικές μελέτες σύμφωνα με τις οποίες η τοπική χορήγηση, τακρόλιμους και πιμεκρόλιμους ( τοπικά ανοσοτροποποιητικά) έχουν οδηγήσει στην επαναμελάγχρωση του πάσχοντος δέρματος.

Τοπική φωτοχημειοθεραπεία: Η φωτοχημιοθεραπεία με τοπική εφαρμογή ψωραλενίων και ακτινοβολία με υπεριώδη ακτινοβολία Α χρησιμοποιείται σε άτομα που έχουν βλάβες που καταλαμβάνουν έως το 20 % της επιφένειας του σώματος. Η θεραπεια αυτή εφαρμόζεται από έμπειρους γιατρούς και πειθαρχημένους ασθενείς διότι τα ψωραλένια είναι φωτοτοξικές ουσίες και μπορεί να προκαλέσουν φωτοτοξικότητα.

Συστηματική φωτοχημιοθεραπεία (PUV A): Η συστηματική χημειοθεραπεία είναι από τις πιο αποτελεσματικές για τη λεύκη. Χρησιμοποιείται σε άτομα των οποίων έχει προσβληθεί μεγάλη επιφάνεια του δέρματος ( άνω του 20 %) ενώ δεν είναι κατάλληλη για παιδιά. Στη θεραπεία με PUV A λαμβάνεται ένα φάρμακο (ψωραλένιο) από το στόμα και μετά από δύο ώρες ο ασθενής εκτίθεται σε υπεριώδη ακτινοβολία Α. Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία μπορεί να γίνει ή στο ηλιακό φως ή σε ειδικές καμπίνες στο ιατρείο ή στο νοσοκομείο.

Πριν τη θεραπεία γίνονται οι ακόλουθες εξετάσεις: Γενική αίματος, Ταχύτητα καθιζήσεων ερυθροκυττάρων, εξέταση για αντιπυρηνικά αντισώματα, έλεγχος ηπατικής λειτουργίας, οφθαλμολογική εξέταση. Οι εξετάσεις αυτές πρέπει να επαναλαμβάνονται σε τακτικά διαστήματα. Οι συνεδρίες με PUV A γίνονται 2-3 φορές την εβδομάδα, και διαρκούν περίπου 6 μήνες. Συχνά απαιτούνται 200-300 θεραπείες να επιτευχθεί ένα καλό αποτέλεσμα.

UVB ακτινοβολία: Στη θεραπεία αυτή γίνεται έκθεση σε ακτινοβολία B. Δεν χρειάζεται λήψη φαρμάκου και γι’ αυτό είναι ασφαλής θεραπεία για παιδιά και έγκυες γυναίκες.

Αποχρωματισμός: Χρησιμοποιείται σε εκτεταμένες μορφές λεύκης ( πάνω από 80%). Ως παράγοντας αποχρωματισμού χρησιμοποιείται ο μονοβενζυλαιθέρας της υδροκινόνης σε συγκεντρώσεις 10-20%. Ο αποχρωματισμός που επιτυγχάνεται είναι μόνιμος και μη αναστρέψιμος. Επίσης αποχρωματισμός μπορεί να γίνει και με διάφορα είδη Lasers.