Πώς να καλλιεργήσετε κολχικά

Το κολχικό είναι ένα χαριτωμένο φυτό με λουλούδια που μοιάζουν μ’ αυτά του κρόκου και που ανθίζουν το φθινόπωρο. Έχει μεγάλα φύλλα που δεν εμφανίζονται πριν την άνοιξη. Το γεγονός ότι τα φύλλα αναπτύσσονται μετά την ανθοφορία έχει δώσει στο κολχικό ένα «προσωνύμιο» πολύ κοινό στο εξωτερικό, «naked lady» (γυμνή κυρία).

Στο εξωτερικό επίσης το λένε και «φθινοπωρινό κρόκο» αν και δεν συγγενεύει με τους αληθινούς κρόκους. Εδώ υπάρχει μια σύγχυση. Το κολχικό λέγεται και φθινοπωρινός κρόκος αλλά δεν είναι αληθινός φθινοπωρινός κρόκος αν και υπάρχουν πολλές ποικιλίες κρόκου που ανθίζουν το φθινόπωρο, όπως το σαφράν (ο κρόκος τη Κοζάνης), οι οποίες μοιάζουν με αυτές που ανθίζουν την άνοιξη.

Το γένος του κρόκου ανήκει οικογένεια της Ίριδας (Iridaceae) και δεν είναι συγγενικό με το γένος του κολχικού που ανήκει στην οικογένεια των κρίνων (Liliaceae) και ανθίζει το φθινόπωρο. Ωστόσο υπάρχουν κολχικά που ανθίζουν το χειμώνα και άλλα που ανθίζουν την άνοιξη. Αυτά βέβαια συνήθως βρίσκονται μόνο σε συλλέκτες καθώς στην αγορά κυκλοφορούν μόνο οι κλασσικές ποικιλίες που ανθίζουν το φθινόπωρο, έτσι δεν υπάρχει κίνδυνος να μπερδευτείτε.

Υπάρχουν γύρω στα 80 είδη κολχικού. Οι περισσότερες ποικιλίες έχουν ροζ ή λευκά άνθη με μονά ή διπλά πέταλα.

Η ρίζα του κολχικού είναι επίμηκες κορμός (βολβός). Το κολχικό βρίσκεται άγριο σε πολλές περιοχές της Ευρώπης, της δυτικής Ασίας και της βόρειας Αφρικής. Οι περισσότεροι τύποι κολχικού είναι εύκολο να καλλιεργηθούν, αλλά τα φυτά θα χρειαστούν αρκετό χώρο την άνοιξη και το καλοκαίρι όταν και αναπτύσσονται τα φύλλα τους.

Πού θα φυτέψετε κολχικά

Διαλέξτε σημείο φύτευσης εκεί που θα δείχνουν ωραιότερα τον Σεπτέμβρη. Αυτό είναι σημαντικό για δύο λόγους. Πρώτο, τα κολχικά ανθίζουν αμέσως μετά την φύτευσή τους, το φθινόπωρο, αλλά τα φύλλα τους τα βγάζουν την άνοιξη όπου αναπτύσσονται κάπως άναρχα. Τα φύλλα τους δεν είναι άσχημα, αλλά πέφτουν νωρίς τον Ιούλιο γι’ αυτό δεν είναι καλό να δείχνει «γυμνό» το μέρος. Ένας συνδυασμός με νάρκισσους είναι καλή ιδέα, αλλά όχι με φυτά με πλούσιο φύλλωμα σαν την χόστα, γιατί αν τα κολχικά σας ανθίσουν το φθινόπωρο, πιθανώς να μην τα δείτε! Η ιδανική τοποθεσία, είναι ένα ανοιχτό σημείο ανάμεσα σε μπορντούρες ανάμεικτων θάμνων, όπου μπορούν να παραμείνουν γυμνά (όπως στις φωτογραφίες).

Για να προλάβετε τις ζημίες στα λουλούδια που πιθανώς θα προέλθουν από το χώμα που θα πιτσιλιστεί πάνω τους κατά την διάρκεια βροχών, οι βολβοί θα πρέπει να φυτευτούν σε έδαφος με γρασίδι ή με φυτά εδαφοκάλυψης. Αν τα κολχικά φυτευτούν και εγκλιματιστούν στο γρασίδι, τα φύλλα τους θα πρέπει να αφήνονται να πέσουν από μόνα τους προτού κουρέψουμε το γρασίδι. Τα κολχικά είναι επίσης κατάλληλα για βραχόκηπο, ή μπορεί μα φυτευτούν μαζικά σε ημισκιά κάτω από φυλλοβόλα δέντρα.

Αν θέλετε να δημιουργήσετε χρωματικές σειρές χωρίς να χρειαστεί να αγοράσετε πολλά φυτά το κολχικό είναι ιδανικό καθώς εξαπλώνεται γρήγορα. Αρκούν λίγοι κορμοί (βολβοί) που θα φυτέψετε κάτω από ένα δέντρο ή μεγάλο θάμνο. Θα εξαπλωθούν και θα τετραπλασιαστούν τουλάχιστο μέσα σε λίγα χρόνια. Οι μικρότεροι βολβοί αν φυτευτούν σε κομπόστ νωρίς (Αύγουστο) είναι εξαιρετικά φυτά για άνθιση σε φωτεινό εσωτερικό χώρο, χωρίς θέρμανση.

Πότε και πώς θα φυτέψετε κολχικά

Για να προλάβετε να έχετε άμεση ανθοφορία μετά την φύτευση, πρέπει να φυτέψετε νωρίς (Σεπτέμβριο). Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να παραγγείλετε και να προμηθευτείτε κορμούς (βολβούς) νωρίς (αρχές Σεπτεμβρίου).

Οι κορμοί (βολβοί) του κολχικού μπορούν να φυτευτούν σε απόσταση 15-20 εκατοστών μεταξύ τους και σε 5 εκατοστά βάθος, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο. Τα φυτά δεν θα πρέπει να διαχωριστούν εκτός αν παρουσιάζουν σημάδια φθοράς. Τότε οι βολβοί θα πρέπει να ξεθάβονται αμέσως μετά την πτώση των φύλλων, να διαχωρίζονται, και να ξαναφυτεύονται αμέσως.

Φυτέψτε πολλούς βολβούς Αν μπορείτε να παραγγείλετε από προμηθευτή που μπορεί να σας προμηθεύσει άμεσα με πολλούς βολβούς, τότε κάντε το. Ο Σεπτέμβριος είναι η καταλληλότερη εποχή αγοράς και φύτευσης, και επειδή τα κολχικά ανθίζουν αμέσως, όσο πιο πολλούς βολβούς φυτέψετε τόσο πιο εντυπωσιακό και γρήγορο θα είναι το αποτέλεσμα της ανθοφορίας τους Έχετε υπόψη ότι τα κολχικά εξαπλώνονται κάθε χρόνο, οπότε σκεφτείτε το σαν επένδυση στον κήπο σας.

Το Κολχικό μπορεί να ανθίσει χωρίς να φυτευτεί σε χώμα. Απλά βάλτε το σε ένα φλιτζάνι ή μπολ με λίγο νερό και τοποθετήστε το πάνω σε ένα πρεβάζι παραθύρου. Η καλλιέργεια των κολχικών σε νερό δεν έχει κάποιο επιζήμιο αποτέλεσμα για τον βολβό αν φυτευτούν ακριβώς αμέσως μετά την ανθοφορία και προτού αναπτυχθούν τα φύλλα. Φυσικά μπορούν να φυτευτούν στον κήπο, αμέσως μόλις τα αγοράσετε (Σεπτέμβριο) καθώς δεν θα έχουν αρχίσει να αναπτύσσονται ακόμα τα λουλούδια τους. Σ αυτήν την περίπτωση μπορείτε να τα απολαύσετε στο πρεβάζι σας πρώτα και μετά να τα φυτέψετε στον κήπο.

Τα κολχικά μπορούν να καλλιεργηθούν πολύ εύκολα, άλλα όπως και με τους περισσότερους βολβούς, θα πρέπει να φοράτε γάντια όταν τα φυτεύετε.

Αν θέλετε να καλλιεργήσετε κολχικά από σπόρο, η σπορά θα πρέπει να γίνει τον Ιούλιο, σε δοχεία με αμμώδες χώμα. Οι σπόροι θα πρέπει να σκεπαστούν με κοσκινισμένο χώμα και να τοποθετηθούν σε ψυχρό, φωτεινό μέρος. Όταν τα σπορόφυτα γίνουν ενός έτους και αφού αποβάλλουν το φύλλωμά τους, οι βολβοί τους θα πρέπει να ξεθαφτούν και να ξαναφυτευτούν σε εξωτερικό χώρο σε βάθος 8 εκατοστών και σε απόσταση μεταξύ τους 10 εκατοστών. Οι κορμοί (βολβοί) που θα δημιουργηθούν από τα σπορόφυτα θα χρειαστούν 3 – 5 χρόνια για να ανθίσουν.