Ζώντας με ένα κουνέλι

Ίσως μόλις υιοθετήσατε το πρώτο σας κουνέλι ή ίσως έχετε ήδη κουνέλι κι επιθυμείτε να αποκτήσετε περισσότερες γνώσεις, ώστε να το κατανοήσετε καλύτερα. Με καλό φαγητό και ένα τακτικό κτηνιατρικό έλεγχο, ένα κατοικίδιο κουνέλι μπορεί να ζήσει άνετα μέχρι και πέντε χρόνια, και στην καλύτερη περίπτωση μέχρι και 10 χρόνια. Αν αποφασίσετε να ζήσετε με ένα κουνέλι, σας δίνουμε εδώ μερικές χρήσιμες πληροφορίες για να απολαύσετε το κατοικίδιο κουνέλι σας.

Γιατί κατοικίδιο κουνέλι;

Το κουνέλι εξελίσσεται σε ένα αξιολάτρευτο κατοικίδιο το οποίο μπορεί να παραμείνει και εντός και εκτός του σπιτιού. Ωστόσο συνίσταται να έχετε το κουνέλι σας μέσα στο σπίτι παρά έξω. Τα κουνέλια είναι έξυπνα και κοινωνικά ζώα, τα οποία χρειάζονται στοργή και μπορούν να εξελιχθούν σε θαυμάσια ζώα συντροφιάς, αν τους δοθεί η ευκαιρία να επικοινωνούν με τους ανθρώπους που αποτελούν την οικογένειά τους. Η αλήθεια είναι ότι τα θηλυκά περνούν μία χρονική περίοδο κάθε χρόνο όπου μπορεί να είναι λίγο πιο επιθετικά, αλλά ως επί το πλείστον, ιδιαίτερα τα αρσενικά, είναι πολύ καλά σε συμπεριφορά. Είναι κατάλληλα ως πρώτο κατοικίδιο για ένα παιδί, αλλά όχι για πολύ μικρότερης ηλικίας παιδάκια, όπως κάτω της ηλικίας των πέντε ετών. Οι μικρότερου μεγέθους ράτσες, έχουν την τάση να είναι λίγο άγριες, αλλά τα κουνέλια γύρω στο ένα κιλό είναι φιλικά και ήρεμα.

Τα θετικά της στείρωσης

Αν και τα περισσότερα κουνέλια χρησιμοποιούν το ειδικό κουτί για τις ανάγκες τους, οι ορμόνες μπορεί να κάνουν τα μη στειρωμένα κουνέλια να «μαρκάρουν την περιοχή τους». Η στείρωση βελτιώνει τη συνήθεια του κουνελιού να χρησιμοποιεί το κουτί για τις ανάγκες του, μειώνει την τάση του να μασουλάει και να δαγκώνει διάφορα αντικείμενα, μειώνει την επιθετικότητα της χωρικότητας και παρέχει στο κουνέλι σας μια ευτυχισμένη και μεγαλύτερης διάρκειας ζωή. Η στείρωση πρέπει να γίνει, κατά κανόνα, μεταξύ 3.5 και 6 μηνών, ανάλογα με τη σεξουαλική ωριμότητα του κουνελιού, από έμπειρο εξειδικευμένο κτηνίατρο. Για κουνέλια άνω των 2 ετών, χρειάζεται πρώτα ένας πλήρης κτηνιατρικός έλεγχος.

Εκπαιδεύοντας το κουνέλι να ζει μέσα στο σπίτι

Τα κουνέλια μπορούν να τρέχουν ελεύθερα μέσα στο σπίτι. Όμως είναι καλύτερο για τα περισσότερα, και απαραίτητο για μερικά, να ξεκινήσουν με ένα κλουβί. Για να μετατρέψετε το χρόνο μέσα στο κλουβί σε χρόνο εκμάθησης, στερεώστε ένα πλαστικό κουτί για τις ανάγκες του στη γωνία του κλουβιού την οποία διαλέγει για «την τουαλέτα του». Έτσι θα εκπαιδεύσετε το κουνέλι σας, να χρησιμοποιεί μόνο το κουτί του ως τουαλέτα, ώστε το σπίτι σας να παραμένει καθαρό. Μόλις μάθει να χρησιμοποιεί με συνέπεια το κουτί του, τότε μπορείτε να του παρέχετε μεγαλύτερη ελευθερία. Μπορείτε να τοποθετήσετε περισσότερα κουτιά για τις ανάγκες του στις γωνίες του χώρου όπου τρέχει ελεύθερο. Τα κουνέλια επίσης, μαθαίνουν το όνομά τους και μπορούν να παίξουν με ειδικά παιχνίδια… εν συντομία, μπορούν να κάνουν πολύ περισσότερα πράγματα από όσα θα περίμενε κανείς από ένα κουνέλι. ΠΡΟΣΟΧΗ: Χρησιμοποιείτε ΜΟΝΟΝ τακτικές επιβράβευσης (χάδια και ασφαλείς λιχουδιές) – ΠΟΤΕ τιμωρία ή βία [Σημ: εκτός του ότι η βία είναι απάνθρωπη, τέτοιες μέθοδοι δεν έχουν και καμία αποτελεσματικότητα στα κουνέλια].

Προστασία του χώρου

Το να λάβετε τα κατάλληλα προστατευτικά μέτρα στο σπίτι σας είναι απαραίτητη διαδικασία, αν ζείτε με κατοικίδιο κουνέλι. Είναι ενστικτώδης και φυσική συμπεριφορά για τα κουνέλια να μασάνε έπιπλα, χαλιά, κουρτίνες και, ακόμα πιο επικίνδυνο, ηλεκτρικά καλώδια. Τα καλώδια πρέπει να καλύπτονται, ώστε το κουνέλι να μη μπορεί να τα προσεγγίσει. Καλώδια που είναι εκτεθειμένα μπορούν να καλυφθούν με πλαστικό σπιράλ που μπορείτε να βρείτε σε μαγαζιά που πουλάνε ηλεκτρολογικό υλικό. Ανοίξτε το σπιράλ κατά το μήκος του μ’ένα μαχαίρι και περάστε μέσα το καλώδιο που θέλετε να καλύψετε.

Κατοικίδια κουνέλια και άλλα ζώα

Τα κατοικίδια κουνέλια μπορούν να τα πάνε θαυμάσια με τις γάτες που ζουν μέσα στο σπίτι και κάποια σκυλιά (όχι όλα). Τα σκυλιά θα πρέπει να έχουν πρώτα εκπαιδευτεί ώστε ν’ ακούνε σε εντολές πριν τα εμπιστευθείτε στον ίδιο χώρο με ένα κουνέλι και, ακόμα και τότε, θα χρειαστεί μόνιμη επίβλεψη εκ μέρους σας, για να ελέγξετε την τάση του σκύλου (και περισσότερο του κουταβιού) να παίξει αδέξια και άγαρμπα με το κουνέλι σας. Αν αποφασίσετε να πάρετε ένα κουνέλι, αλλά δεν θέλετε να ξοδέψετε πολύ χρόνο με το ζώο, είναι καλύτερα να πάρετε δύο, μια και τους αρέσει η παρέα, και δεν θα χρειαστεί να είναι μόνα τους διαρκώς. Φυσικά, είναι καλύτερο να πάρετε δύο του ίδιου φύλου, για προφανείς λόγους …μια και τα αρσενικά με τα θηλυκά κουνέλια έχουν την τάση να πολλαπλασιάζονται σαν …τι να πούμε, κουνέλια. Είναι ευκολότερη η συμβίωση με ένα δεύτερο κουνέλι του αντιθέτου φύλου αν τα κουνέλια σας είναι στειρωμένα, ενήλικα, και τα έχετε αφήσει, πάντα υπό την επίβλεψή σας, να έλθουν σε επαφή για μικρά χρονικά διαστήματα σε ουδέτερο και άγνωστο έδαφος και για τα δύο κουνέλια ([Σημ: αυτό γίνεται για να αποφευχθούν οι καυγάδες χωρικότητας]. Αν τα πάρετε την ίδια χρονική περίοδο, θα συνηθίσουν αμέσως το ένα το άλλο και δεν θα μαλώνουν. Αλλά, αν προτιμάτε να τα έχετε χωριστά, μπορείτε να βάλετε τα δύο κλουβιά δίπλα το ένα στο άλλο, και με αυτόν τον τρόπο και πάλι θα έχουν και θα απολαμβάνουν την παρέα τους).

Διατροφή

Τα κουνέλια έχουν ένα πολύπλοκο και ευαίσθητο εντερικό σύστημα, και πρέπει να ταΐζονται με ωμές ίνες συνεχώς, όπως καλό είδος άχυρου, το οποίο είναι καθαρό από άλλα ξερά φυτά και χωρίς χημικά. Επιπλέον με το άχυρο, χρειάζονται και λίγη έτοιμη κουνελοτροφή κάθε μέρα, αλλά όχι πάρα πολλή διότι ένα κουνέλι δεν πρέπει να είναι υπέρβαρο. Επίσης μπορείτε να δώσετε στο κατοικίδιο κουνέλι σας φρέσκια τροφή όπως καρότο, μήλο, αχλάδι, αντίδια, λάχανο και μαϊντανό -όλα πολύ υγιεινά, με την προϋπόθεση ότι καλλιεργούνται βιολογικά και πλένονται καλά. Επίσης ένα κομμάτι ξερού ψωμιού ή ειδικά μεζεδάκια για κουνέλια είναι καλά για να τους δίνετε ανάμεσα στα γεύματα. Ποτέ όμως μην τα ταΐζετε πολλά μεζεδάκια, και μόνο αν έχουν φάει το κανονικό τους φαγητό. Φυσικά, φρέσκο νερό πρέπει να υπάρχει πάντα διαθέσιμο δίπλα στο φαγητό του κουνελιού.

Συνήθη προβλήματα υγείας

Γαστρεντερική στάση

Επειδή τα κουνέλια πλένονται συνέχεια με την γλώσσα τους, δύναται να συσσωρευτούν στο γαστρεντερικό τους σύστημα μάζες από μαλλί, όπως γίνεται στις γάτες. Αντίθετα, όμως, με τις γάτες, τα κουνέλια δεν μπορούν να κάνουν εμετό και, αν καταπιούν μεγάλη ποσότητα τριχώματος, μπορεί να προκληθεί θανατηφόρος ειλεός (δηλ. τελεία απόφραξη του εντέρου). Τα κουνέλια μπορούν επίσης να αναπτύξουν γαστρεντερική στάση (μερική απόφραξη ή πολύ αργή λειτουργία του γαστρεντερικού), που παρουσιάζει σχεδόν τα ίδια συμπτώματα με τον ειλεό.

Αν το κουνέλι σας έχει ανορεξία και το μέγεθος των κοπράνων του είναι μικρότερο απ’ το συνηθισμένο, απευθυνθείτε αμέσως στον εξειδικευμένο κτηνίατρο.

Πρόληψη: Βουρτσίζετε συνεχώς το κουνέλι σας κυρίως κατά τις περιόδους που αλλάζει τρίχωμα (έτσι, καταπίνει μικρότερες ποσότητες τριχώματος), παρέχετέ του το χώρο και το χρόνο για άσκηση –τουλάχιστον 30 ώρες την εβδομάδα, δώστε του καθημερινά απεριόριστη ποσότητα άχυρου, προσθέστε σταδιακά φρέσκα λαχανικά στην διατροφή του.

Βακτηριδιακή ανισορροπία

Το γαστρεντερικό σύστημα του κουνελιού κατοικείται από ευεργετικά για την υγεία του βακτηρίδια. Αν η ισορροπία του πληθυσμού αυτών των «καλών» βακτηριδίων διαταραχθεί από μπαγιάτικο φαγητό ή από απότομη μεταβολή στην διατροφή του, βλαβερά βακτηρίδια παίρνουν τον έλεγχο του γαστρεντερικού συστήματος και το κουνέλι πεθαίνει.

Πρόληψη: Φυλάσσετε τις τροφές του κουνελιού σας σε ξηρό και δροσερό μέρος και κάνετε τις όποιες διαιτητικές μεταβολές με πολύ αργό ρυθμό, σταδιακά, δίνοντας την όποια νέα τροφή σε μικρή ποσότητα, αυξάνοντας σιγά-σιγά για αρκετό χρονικό διάστημα. Αν δεν ακούσετε έντονους γαστρεντερικούς ήχους («γουργούρισμα») ή δεν δείτε διάρροια (μαλακά, γλοιώδη κόπρανα) μέσα σε 24 ώρες, η νέα τροφή μπορεί να συνεχίσει να χορηγείται. Αν το κουνέλι σας ζει σε εξωτερικό χώρο, ελέγξτε το χώρο για τυχόν εντομοκτόνα και τοξικά φυτά.

Μολυσματικά βακτηρίδια

Πολλές ασθένειες των κουνελιών οφείλονται σε βακτηρίδια, όχι ιούς, και μπορούν να θεραπευτούν με χορήγηση αντιβιοτικών. Αν το κουνέλι σας παρουσιάζει συμπτώματα που μοιάζουν με «κρυολόγημα», πηγαίνετε αμέσως σε κτηνίατρο, ο οποίος να γνωρίζει ποια αντιβιοτικά είναι ασφαλή για τα κουνέλια. Δεν πρέπει να χορηγείται ΠΟΤΕ αμοξικυλλίνη (amoxicillin) στα κουνέλια, γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να εξοντωθούν τα «καλά» βακτηρίδια του γαστρεντερικού του συστήματος.

Εξαρτάται από σας:

– Βρείτε έναν καλό και έμπειρο στα κουνέλια κτηνίατρο πριν εμφανιστεί κάποιο πρόβλημα.
– Αν το κουνέλι σας υποστεί επίθεση από κάποιο αρπακτικό, πηγαίνετε αμέσως στον κτηνίατρο για έλεγχο, ακόμα κι αν δεν φέρει εμφανή τραύματα.
– Ελέγχετε τακτικά τα μάτια, τη μύτη, τα αυτιά, τα δόντια, το βάρος, την όρεξη για φαγητό, τα ούρα και τα κόπρανα.

Σημάδια κινδύνου

ΜΗΝ χάσετε καθόλου χρόνο, καλέστε ΑΜΕΣΩΣ τον κτηνίατρο, αν δείτε:

Διάρροια
Ξαφνική απώλεια όρεξης με τυμπανισμό και έντονους κοιλιακούς ήχους («γουργούρισμα»)
Απώλεια όρεξης συνοδευόμενη από δύσπνοια
Απώλεια όρεξης συνοδευόμενη από συνάχι
Κεφάλι που γέρνει απ’ τη μια μεριά
Ακράτεια (πίσω πόδια βρεγμένα από ούρα)
Κύστεις, όγκους ή οιδήματα οπουδήποτε στο σώμα
Οποιαδήποτε απότομη αλλαγή συμπεριφοράς

Τι πρέπει να έχετε

ΟΙΚΟΣΚΕΥΗ

Ευρύχωρο κλουβί
Πλαστικό κουτί για τις ανάγκες του
Μπολ ξηράς τροφής
Μπολ ή/και μπουκάλι νερού
Παιγνίδια (για να μασάει και να πετάει)
Κλουβί μεταφοράς

ΧΩΡΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ

Εσωτερικός
Δωμάτιο κατάλληλα προστατευμένο
Κουτιά για τις ανάγκες του
Παιχνίδια (για να μασάει και να σκάβει)

Εξωτερικός
Περιφραγμένος χώρος παιχνιδιού με πάτωμα

ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ

Ξηρά τροφή σε περιορισμένη ημερήσια ποσότητα
Φρέσκο καθαρό νερό
Άχυρο σε απεριόριστη ποσότητα (για να προσλαμβάνει τις απαραίτητες για την χώνεψη φυτικές ίνες και για να μασάει, περνώντας, παράλληλα και τον χρόνο του δημιουργικά)
Φρέσκα λαχανικά/λίγο φρούτο (προσθέστε τα σταδιακά)
Ξύλο (για να μασάει και ν’ απασχολείται)
Πολλαπλά ένζυμα (βοηθητικό χώνεψης)
Υπακτικό (κατόπιν ιατρικής συμβουλής, για την προώθηση μάζας τριχώματος εντός του γαστρεντερικού)

ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ

Τσατσάρα για ψείρες
Βούρτσα
Προϊόντα για αντιμετώπιση των ψύλλων ασφαλή για κουνέλια (ΟΧΙ TO FRONTLINE)
Νυχοκόπτης για μικρά ζώα

ΔΙΑΦΟΡΑ

Απορροφητικό υλικό για τις ανάγκες του (litter) χωρίς σκόνη (ΟΧΙ πριονίδι)
Σκούπα και φαράσι
Άσπρο ξύδι (για απολύμανση κι αφαίρεση λεκέδων από ούρα)
Εφημερίδες