Μαμάδες Μόνες

Και ξαφνικά, ενώ ήσασταν η μαμά σε μία οικογένεια με μαμά-μπαμπά-παιδιά, βρεθήκατε να είστε μία οικογένεια χωρίς μπαμπά. Κι είναι πολλά αυτά που αλλάζουν στη ζωή σας. Περισσότερα από όσα μπορεί κανείς να φανταστεί αν δεν τα ζήσει. Πρακτικές καθημερινές δυσκολίες. Το πιο απλό πράγμα γίνεται άθλος, ο προσωπικός χρόνος της μαμάς μπαίνει στη σφαίρα της φαντασίας, οι σχέσεις με το άλλο φύλο γίνονται ακόμη πιο πολύπλοκες και κερασάκι στην τούρτα είναι ότι χρειάζεστε χρόνο για να ξεπεράσετε το χωρισμό.

Αν εσείς είστε αυτή που επέλεξε το διαζύγιο θα νιώθετε ανακούφιση και περηφάνια που καταφέρατε επιτέλους να βγείτε από ένα κακό γάμο. Και πραγματικά σας αξίζουν συγχαρητήρια που επιλέξατε να αλλάξετε τη ζωή σας προς το καλύτερο. Όμως ακόμη κι αν ανήκετε σε αυτή την κατηγορία, πάλι θα αντιμετωπίσετε προβλήματα στη νέα σας ζωή ως μόνη μητέρα. Και όσον αφορά τα παιδιά και το κοινωνικό σας περιβάλλον, μην περιμένετε και πολύ υποστήριξη.

Ξεπερνώντας το χωρισμό
Το διαζύγιο, δεν είναι μόνο το τέλος μίας σχέσης. Σηματοδοτεί και μία νέα αρχή. Και από τη στιγμή που το διαζύγιο είναι πλέον γεγονός, θα χρειαστείτε νέες αντοχές, νέες προτεραιότητες, νέες ιδέες και πάνω από όλα θα χρειαστείτε έναν καινούργιο εαυτό. Μόλις βρείτε την ισορροπία σας στη νέα κατάσταση θα ανακαλύψετε ότι είστε ένα διαφορετικό άτομο και κυρίως είστε ένας διαφορετικός γονιός. Είστε μία μητέρα μόνη που πρέπει να καλύψετε όλα αυτά που έκανε (ή δεν έκανε) και ο πατέρας.

Πρώτο βήμα λοιπόν (που θα πρέπει να αρχίσετε να σκέφτεστε πριν ακόμη ο πατέρας φύγει), είναι το πώς θα πάρετε τον έλεγχο της δικής σας ζωής. Το να είστε όλη τη μέρα στο κρεβάτι και να κοιτάζετε το ταβάνι είναι μία φυσιολογική αντίδραση όμως όταν υπάρχουν παιδιά δεν έχετε τη δυνατότητα να αντιδράσετε έτσι. Πιθανότατα νιώθετε ότι είστε ο μοναδικός άνθρωπος στον κόσμο που πονάει τόσο πολύ αλλά να είστε σίγουρες ότι δεν είστε μόνες. Με το ρυθμό που αυξάνονται τα διαζύγια, σας διαβεβαιώνω ότι υπάρχουν πολλές μα πάρα πολλές γυναίκες που νιώθουν το ίδιο άσχημα όσο κι εσείς.

Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει τρόπος να μην κλάψετε για τον πόνο και την αγωνία που σας προκαλεί ο χωρισμός. Και το κλάμα είναι καλό για την ψυχή. Όταν όμως έχουμε παιδιά, το κλάμα πρέπει να γίνεται με μέτρο. Αν και δεν είναι κακό να κλαίμε μπροστά στα παιδιά μας (τους μαθαίνει ότι δεν πειράζει να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας), δεν πρέπει τα παιδιά μας να συνδέσουν τα κλαμένα μάτια με την εικόνα της μητέρας τους. Τα παιδιά μας τείνουν να μας μιμούνται (ειδικά σε μικρές ηλικίες) και αν πάντα μας βλέπουν να κλαίμε ή να φαινόμαστε δυστυχισμένες, σίγουρα δεν θα ακούσετε ευτυχισμένα παιδικά γελάκια που τα έχετε τόσο πολύ ανάγκη.

Σταματήστε να αντιμετωπίζετε τον εαυτό σας σαν θύμα, δεν θα καταφέρετε να ανταποκριθείτε στις απαιτήσεις που έχει η νέα σας ζωή από εσάς. Και διώξτε το θυμό γιατί δεν μπορείτε να είστε καλή μητέρα αν δεν είστε ήρεμη μέσα σας. Ο θυμός είναι κάτι που μας κρατάει στα πόδια μας, δεν έχει σημασία αν φταίει εκείνος ή εμείς οι ίδιες. Ο θυμός μας εμποδίζει ίσως να πέσουμε στην κατάθλιψη, όμως μας στερεί τη δυνατότητα να είμαστε καλές μαμάδες και να χαρούμε το μεγάλωμα των παιδιών μας. Θολώνει την κρίση μας και το κάνει ακόμη δυσκολότερο να φροντίσουμε τον εαυτό μας και να θέσουμε προτεραιότητες.

Αφού λοιπόν συνειδητοποιήσετε ότι ο γάμος σας τελείωσε οριστικά, θα συνειδητοποιήσετε ότι πρέπει να γίνετε ένας διαφορετικός γονιός. Αυτό είναι ένα καινούργιο παιχνίδι, με διαφορετικούς ρόλους, πιθανόν σε διαφορετικό σκηνικό, σε διαφορετικές συνθήκες, με διαφορετικές σχέσεις γονιών-παιδιών, και πολλές καθημερινές αλλαγές που οι περισσότεροι δεν μπορούμε να προβλέψουμε.

Οι περισσότερες δεν μπορούμε σε αυτή τη φάση να συνειδητοποιήσουμε ότι το διαζύγιο είναι μία μακρά πορεία, πολλά πράγματα του παρελθόντος οδήγησαν στο διαζύγιο και πολλά πράγματα που θα συμβούν στο παρόν και το μέλλον θα κάνουν τη ζωή σας πολύ διαφορετική από αυτή που εσείς φαντάζεστε ότι θα είναι. Αυτά που σήμερα σας πονάνε τόσο πολύ θα σας φαίνονται πολύ μικρότερα σε 1-2 χρόνια. Σε 5 ή 10 χρόνια θα είναι απλώς μία άσχημη ανάμνηση.

Δυστυχώς, αυτό το κάτι που θα έπαιρνε μακριά όλο τον πόνο σε μία στιγμή δεν υπάρχει. Δεν γίνεται σε μία στιγμή, όμως μπορείτε να το κάνετε βήμα βήμα, αντιμετωπίζοντας μία δυσκολία την ημέρα. Σκεφτείτε ότι έχετε μπροστά σας μία ευκαιρία να μεταμορφωθείτε, κάτι που δεν θα είχατε αν μένατε σε ένα «κακό» γάμο.

Έτσι μετά το διαζύγιο, κάποια μέρα, θα ξυπνήσετε χωρίς πρησμένα από το κλάμα μάτια, δεν θα ξυπνήσετε με νεύρα, δεν θα κατηγορείτε τον εαυτό σας για την αποτυχία σας, δεν θα ξενυχτάτε τις νύχτες ψάχνοντας απαντήσεις για το αν πήρατε τη σωστή απόφαση και δεν θα νιώθετε συνεχώς την ανάγκη να ουρλιάξετε. Μετά από εβδομάδες ή μήνες θα καταφέρετε να ξεπεράσετε αυτή την αίσθηση του «είμαι χαμένη, τώρα τι κάνω». Τότε θα συνειδητοποιήσετε ότι επιτέλους έχετε γίνει ένας καινούργιος άνθρωπος και η ζωή είναι μπροστά σας για να την κατακτήσετε.

Πώς θα το επισπεύσετε;
• σταματήστε να σκέφτεστε σαν θύμα,
• σταματήστε να φορτώνεστε εσείς την αποτυχία για τη διάλυση του γάμου σας, νιώστε επιτέλους ελεύθερη και αισιόδοξη για το μέλλον,
• παίρνετε αποφάσεις για τη ζωή σας με αυτοπεποίθηση χωρίς να τρέμετε για τον αν η απόφασή σας είναι σωστή,
• επιβραβεύστε τον εαυτό σας για κάθε σωστό βήμα με κάτι που σας κάνει να νιώθετε καλά. Πηγαίνετε για ένα μασάζ, βγείτε ένα βράδυ έξω, αλλάξτε κούρεμα, βάψτε τα μαλλιά σας, αγοράστε ένα καινούργιο ρούχο. Πιθανότατα κάθε προσπάθεια να επιβραβεύσετε τον εαυτό σας θα σας κάνει να νιώθετε άβολα την πρώτη φορά, όμως χαρείτε το! Όσο περνάει ο καιρός θα γίνεται πιο εύκολο.

Ο μόνος τρόπος να διώξουμε τον πόνο είναι να δεχτούμε τον τελειωτικό χαρακτήρα του διαζυγίου. Όπως όταν πεθαίνει κάποιος που αγαπάμε πολύ, δεχόμαστε ότι δεν πρόκειται να γυρίσει ποτέ πίσω, η κηδεία ως τελετουργικό μας βοηθάει να δεχτούμε το γεγονός. Έτσι και με τη σχέση, ας δεχτούμε ότι τελείωσε, ας ξεχάσουμε όλες τις αναμνήσεις κι όλα τα σχέδια και τα όνειρα που έμειναν ανεκπλήρωτα. Θρηνήστε κάθε ανάμνηση και κάθε όνειρο και κρύψτε τα σε μία σκοτεινή γωνία του μυαλού σας.

Για να ολοκληρώσετε την αλλαγή, κάντε το μυαλό σας να ταξιδέψει στο παρελθόν, πριν παντρευτείτε ή στα πρώτα χρόνια του γάμου σας. Ποια ήσασταν; Πόσο αισιόδοξη; Πόσο χαρούμενη; Ποια θέλατε να γίνετε; Πώς ονειρευόσασταν τον εαυτό σας τότε όταν σκεφτόσασταν το μέλλον; Ποια πράγματα σας έκαναν να νιώθετε όμορφα για τον εαυτό σας; Τι χόμπι είχατε; Βρείτε όλα αυτά που σας έκαναν αυτό που ήσασταν τότε και προσπαθήστε να προσαρμόσετε όσα μπορείτε στην καινούργια σας ζωή. Είστε κατά βάθος το ίδιο άτομο με τότε, απλά με όσα μεσολάβησαν κάπου χάσατε τον προσανατολισμό σας. Είστε ο ίδιος άνθρωπος, πιο ώριμος και κατασταλαγμένος από ποτέ, αλλά είστε ίδια.

Η δύσκολη καθημερινότητα
Καλή η θεωρία, αλλά με τη δύσκολη πραγματικότητα τι γίνεται;
Ο χωρισμός δημιουργεί δύο διαφορετικούς γονείς, με δύο διαφορετικά σπίτια και δύο διαφορετικές ζωές. Θεωρητικά εξακολουθείτε να μοιράζεστε την ευθύνη του μεγαλώματος των παιδιών, όμως πλέον δεν μοιράζεστε την ημέρα σας και το μεγαλύτερο φορτίο πέφτει προφανώς στους ώμους της μητέρας (με την προϋπόθεση ότι εκείνη αναλαμβάνει την επιμέλεια των παιδιών).

Στους περισσότερους γάμους (ακόμη και στους κακούς), οι δύο σύζυγοι βοηθούν ο ένας τον άλλο. Για παράδειγμα, όταν ένα παιδί είναι άρρωστο οι γονείς θα ξυπνούν εναλλάξ το βράδυ για να θερμομετρήσουν το παιδί ή να του δώσουν τα φάρμακα. Όταν όμως οι γονείς ζουν χωριστά η έννοια της βοήθειας εξαφανίζεται. Ό,τι κι αν συμβαίνει δεν υπάρχει κανείς στο σπίτι για να σας βοηθήσει. Πάντα είναι η δική σας σειρά να ξυπνήσετε, να θερμομετρήσετε, να δώσετε φάρμακα, να τρέξετε στο γιατρό ή να ψάχνετε εφημερεύον φαρμακείο μέσα στη νύχτα. Όταν η δασκάλα τηλεφωνεί από το σχολείο για να σας πει ότι πρέπει να πάτε να πάρετε το παιδί σας γιατί χτύπησε, δεν μπορείτε να πείτε θα έρθει ο άντρας μου να το πάρει. Εσείς θα πρέπει να φύγετε πάλι από τη δουλειά σας και να πάτε να πάρετε το παιδί. Αν ο έφηβος γιός σας δεν έχει γυρίσει ακόμη σπίτι και έχει ξημερώσει, μόνη σας λιώνετε το πάτωμα περπατώντας πέρα δώθε τρελή από αγωνία. Μπορείτε να προσλάβετε μία οικιακή βοηθό/babysitter ή να ζητήσετε βοήθεια από τους γονείς σας όμως κανείς δεν μπορεί να υποκαταστήσει την 24ωρη παρουσία ενός συντρόφου.

Η αλλαγή που φέρνει το διαζύγιο μοιάζει λίγο με την αλλαγή που ήρθε όταν γίνατε μητέρα. Από τη στιγμή που βγήκατε από το μαιευτήριο κρατώντας ένα μωρό στην αγκαλιά σας, η ζωή σας όλη άλλαξε και πήρατε ένα διαφορετικό ρόλο για τον οποίο δεν είχατε πραγματικά προετοιμαστεί. Ποιος μπορεί άλλωστε να κάνει πρόβες για το ρόλο του γονιού; Και δεν μπορεί κανείς να κάνει πίσω όταν πλέον αποκτήσει παιδί. Θυμάστε εκείνες τις πρώτες ημέρες με το νεογέννητο; Πώς ξυπνούσατε μέσα στην άγρια νύχτα για να κάνετε καθήκοντα που δεν είχατε ποτέ σας φανταστεί; Θυμάστε πώς το αυτί σας εκπαιδεύτηκε να ακούει την αθόρυβη ανάσα του μωρού σας και να διακρίνει κάθε ανεπαίσθητη αλλαγή; Πώς ακούγατε την παραμικρή κραυγή του νεογέννητου μωρού σας ακόμα κι αν ήταν δύο δωμάτια μακριά; Κι όταν επιστρέψατε στη δουλειά, πάντα είχατε στο νου σας πότε είναι η ώρα που το μωρό σας θα φάει και τηλεφωνούσατε σπίτι κάθε 3 ώρες για να μάθετε αν το μωρό σας έφαγε; Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο το διαζύγιο αλλάζει μέσα σε μία στιγμή τη ζωή σας. Και όπως κουραστήκατε με το νεογέννητο θα κουραστείτε και με το νεογέννητο εαυτό σας, όμως όπως το μωρό σας μεγάλωσε και η φροντίδα του άλλαξε, έτσι θα αλλάξει και η ζωή σας.

Tips για μαμάδες μόνες
• Ζητήστε βοήθεια όταν τη χρειάζεστε. Η αξιοπρέπεια και η περηφάνια μπορεί να είναι καλά χαρακτηριστικά όμως υπάρχουν στιγμές που δεν μπορείτε να τα κάνετε όλα. Αν δεν έχετε κοιμηθεί μία βδομάδα γιατί το παιδί ήταν άρρωστο, ζητήστε από κάποιον να έρθει να παίξει ή να πάει μία βόλτα το παιδί έστω για μία ώρα ώστε να κάνετε ένα μπάνιο ή να κοιμηθείτε για λίγο. Σκεφθείτε το, μία ωρίτσα με ένα παιδί είναι ευχάριστη ενασχόληση για τους περισσότερους. Και στο κάτω κάτω μία ωρίτσα είναι, μην ντρέπεστε να τη ζητήσετε.
• Δεχθείτε τη βοήθεια που σας προσφέρουν εθελοντικά οι άλλοι. Πολλοί άνθρωποι θα σας πουν κατά καιρούς ότι θα ήθελαν να βοηθήσουν. Ευχαριστήστε τους κι όταν τους χρειαστείτε, χρησιμοποιήστε τους.
• Αναθέστε κάποιο κομμάτι της ευθύνης στους γονείς σας (π.χ. να παίρνουν το παιδί από το σχολείο στο σπίτι τους μέχρι να επιστρέψετε, ή να μαγειρεύουν μία ακόμη μερίδα ώστε να έχετε έτοιμο φαγητό για το παιδί). Αν οι σχέσεις το επιτρέπουν, ζητήστε και από τα πεθερικά σας να βοηθήσουν, στο κάτω κάτω ακόμη κι αν δεν ζείτε με το γιο τους, εκείνοι παραμένουν παππούδες.
• Όταν γυρίζετε σπίτι, αφιερώστε λίγο χρόνο στο παιδί. Για παράδειγμα παίξτε μαζί με το παιδί για 1 ώρα, μην κάνετε τίποτε άλλο εκείνη τη στιγμή.
• Προγραμματίστε σωστά το χρόνο σας, οι ώρες της ημέρας πραγματικά δεν φτάνουν για μία γυναίκα που εργάζεται και μεγαλώνει παιδιά μόνη της. Αν χρειαστεί, γράψτε στο ημερολόγιο τις δουλειές που έχετε να κάνετε και μοιράστε τις στις ώρες της ημέρας.
• Επειδή δεν προλαβαίνετε να τα κάνετε όλα, μοιράστε τις δουλειές σε διαφορετικές ημέρες και αφιερώστε 15 λεπτά σε κάθε δουλειά. Για παράδειγμα, την Κυριακή το βράδυ βάλτε πλυντήριο, τη Δευτέρα σιδερώστε, την Τρίτη καθαρίστε το μπάνιο, την Τετάρτη την κουζίνα, την Πέμπτη τις κρεβατοκάμαρες, την Παρασκευή το σαλόνι, το Σάββατο κάντε τα ψώνια. Κάθε μέρα αφιερώστε 15 λεπτά μόνο στην κάθε δουλειά. Είναι καλύτερο να κάνετε κάτι μέτρια από το να μην κάνετε τίποτα. Και 15 λεπτά ανά δωμάτιο για παράδειγμα σας επιτρέπει ένα γρήγορο συμμάζεμα όλου του σπιτιού μέσα σε μία και μόνο ώρα.
• Το Σαββατοκύριακο εκμεταλλευτείτε το μεσημεριανό ύπνο του παιδιού είτε για να κοιμηθείτε κι εσείς είτε για να μαγειρέψετε και να συσκευάσετε επιπλέον γεύματα για την εβδομάδα. Π.χ. μαγειρέψτε μία κατσαρόλα κιμά και αποθηκεύστε την σε μερίδες στην κατάψυξη. Με μία μακαρονάδα που θα ετοιμάσετε σε 10 λεπτά έχετε έτοιμο γεύμα για κάποιο βράδυ της εβδομάδας. Η φτιάξτε μπιφτέκια και καταψύξτε τα σε σετ των 2 ή των 4. Όταν τα χρειαστείτε, τα αποψύχετε και τα μαγειρεύετε χωρίς ιδιαίτερο κόπο.
• Προγραμματίστε τις δουλειές σας τις ώρες που κοιμάται το παιδί. Μαγειρέψτε από το βράδυ για την επόμενη ημέρα και σιδερώστε μπροστά στην τηλεόραση όσο το φαγητό βράζει. Η κάντε ένα μπάνιο μέχρι να ψηθεί το φαγητό.
• Βάλτε το πλυντήριο να πλύνει με το χρονοδιακόπτη τη νύχτα ώστε να μπορείτε να απλώσετε τα ρούχα πριν κοιμηθείτε ή αμέσως μόλις ξυπνήσετε.
• Κάντε τα χοντρά ψώνια (σουπερμάρκετ) μέσω internet, με παράδοση στο σπίτι για να αποφύγετε το να κουβαλάτε σακούλες και παιδί μέσα στο δρόμο.
• Προσπαθήστε να κάνετε οικονομία και να βάζετε λίγα λεφτά στην άκρη. Δεν ξέρει κανείς ποτέ τι θα προκύψει στο μέλλον ή πότε θα χρειαστεί επειγόντως λεφτά για απρογραμμάτιστα έξοδα.
• Αν έχετε την οικονομική άνεση, κάντε κάποιο αποταμιευτικό πρόγραμμα για το παιδί ώστε σε μία δεδομένη στιγμή (σύμφωνα με το πρόγραμμα που επιλέξατε) να έχετε να παίρνετε κάποιο ποσό που θα σας βοηθήσει να καλύψετε τα φροντιστήρια ή τις σπουδές σε άλλη πόλη.
• Φροντίστε ο πατέρας να είναι συνεπής στην καταβολή των χρημάτων που συνεισφέρει ως διατροφή, για να μπορείτε να προγραμματίζετε τα έξοδα και να καλύπτετε έγκαιρα τις υποχρεώσεις σας.
• Αν χρειαστεί να μειώσετε τα έξοδά σας γιατί ο μισθός και η διατροφή δεν επαρκούν (ή δεν λαμβάνετε διατροφή για κάποιο λόγο) σκεφθείτε να μετακομίσετε σε μικρότερο σπίτι. Η αλλαγή μπορεί να είναι δύσκολη συναισθηματικά αλλά τελικά θα σας κάνει καλό καθώς σηματοδοτεί και μία καινούργια αρχή. Παρουσιάστε την αλλαγή στα παιδιά ως κάτι πολύ σπουδαίο και ευχάριστο (π.χ. θα σου φτιάξω καινούργιο δωμάτιο, θα διαλέξεις εσύ το δωμάτιό σου κλπ).
• Μάθετε στο παιδί να σας βοηθάει, π.χ. εντάξτε στη ρουτίνα της μέρας του το να μαζεύει τα παιχνίδια του πριν το πάτε για μπάνιο. Βάλτε μεγάλα κουτιά ή καλάθια στο δωμάτιό του ώστε το μάζεμα να είναι γρήγορο και εύκολο και για εσάς και για το παιδί. Η μάθετέ του να βάζει το βρώμικο πιάτο του απευθείας στο πλυντήριο των πιάτων ώστε και ο νεροχύτης να μένει καθαρός και τα βρώμικα πιάτα να πλένονται με το πάτημα ενός κουμπιού.
• Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορούν να αναλάβουν να καθαρίσουν το δωμάτιό τους. Ξεκινήστε να τους το μαθαίνετε από μικρά γιατί όσο μεγαλώνουν, τόσο θα βαριούνται να βοηθήσουν.
• Αν έχετε το χώρο, χρησιμοποιήστε 3 καλάθια για τα άπλυτα. Ένα για τα λευκά, ένα για τα χρωματιστά και ένα για τα σκούρα (ή αν έχετε μωρό το ένα θα είναι για τα ρούχα του). Αν βάζετε τα ρούχα στο σωστό καλάθι, γλυτώνετε το χρόνο του να ξεχωρίσετε τις πλύσεις. Συν του ότι μία ματιά σε κάθε καλάθι θα σας πει απευθείας πόσα πλυντήρια θα χρειαστεί να βάλετε.
• Διαλέξτε μαζί με το παιδί τα ρούχα της επόμενης ημέρας από το βράδυ. Θα αποφύγετε τις υστερίες και τα κλάματα το πρωί και θα καταφέρετε να φύγετε από το σπίτι στην ώρα σας. Κάντε το ίδιο και για τα δικά σας ρούχα.
• Έχετε στο σπίτι ένα πλήρως οργανωμένο φαρμακείο για σας και για το παιδί. Ποιος τρέχει μέσα στη νύχτα να βρει φαρμακείο σέρνοντας μαζί ένα παιδί που ψήνεται στον πυρετό;
• Αν το παιδί σας το φροντίζει κάποια γυναίκα όταν είστε στη δουλειά, αναθέστε της και κάποιες από τις δουλειές του σπιτιού γιατί πραγματικά εσείς δεν προλαβαίνετε να τα κάνετε όλα.
• Για να μπορέσετε να κάνετε έστω κάποια πράγματα στο σπίτι, ζητείστε από τα παιδιά να σας βοηθήσουν. Ακόμη και τα πολύ μικρά παιδάκια χαίρονται να εκτελούν αποστολές. Για παράδειγμα βάλτε τα ρούχα μαζί στο πλυντήριο ή απλώστε τα με τη βοήθεια του παιδιού σας. Δεν σημαίνει ότι η δουλειά θα γίνει καλύτερα ή γρηγορότερα, όμως θα γίνει χωρίς να κυνηγάτε ένα ζωηρό πιτσιρίκι μέσα στο σπίτι.
• Για να περιορίσετε την αταξία, μάθετε στο παιδί να παίζει στο δωμάτιό του και μόνο. Ασφαλίστε το δωμάτιο από κάθε τι επικίνδυνο, βάλτε τάπες στις πρίζες και ασφάλειες στις μπαλκονόπορτες, καλύψτε τυχόν επικίνδυνες γωνίες στα έπιπλα και αφήστε ανοικτή την ενδοσυνεννόηση για να το ακούτε. Το υπόλοιπο σπίτι σας μπορεί να διατηρηθεί τακτοποιημένο και χωρίς διάσπαρτα παιχνίδια.
• Προσπαθήστε να ανοίξετε λίγο τον κοινωνικό σας κύκλο, γνωρίζοντας άλλους γονείς με παιδιά ανάλογης ηλικίας. Έτσι θα μπορείτε να ανταλλάσσετε επισκέψεις ή να οργανώνετε κοινές εξορμήσεις στην παιδική χαρά ώστε τα παιδιά να παίζουν μαζί κι εσείς να λέτε καμία κουβέντα και να ξεσκάτε λίγο.
• Η μοναξιά είναι μεγάλο θέμα, ειδικά τον πρώτο καιρό μετά το χωρισμό. Αν δεν μπορείτε να βγείτε, καλέστε φίλους στο σπίτι. Εσείς θα χαρείτε με την παρέα τους και θα βοηθήσετε το μικρό σας να γίνει πιο κοινωνικό.
• Με την ίδια λογική, όπου σας καλούν πηγαίνετε! Μην χάνετε ευκαιρίες να βγείτε λίγο από το σπίτι και να αλλάξετε παραστάσεις.
• Προσπαθήστε να γνωρίσετε άλλες μαμάδες που ζουν μόνες με τα παιδιά. Κανείς δεν μπορεί να σας καταλάβει καλύτερα από μία άλλη γυναίκα που ζει τις ίδιες δυσκολίες. Θα μπορέσετε να στηρίξετε η μία την άλλη και να ανταλλάξετε εξυπηρετήσεις του τύπου «σήμερα εγώ τα παιδιά κι εσύ πας για ψώνια, αύριο τα κρατάς εσύ κι εγώ πάω για καφέ»
• Αν δεν έχετε κάπου συγκεκριμένα να πάτε, κάντε με το παιδί μία βόλτα στο κοντινό πάρκο ή έστω χαζέψτε μαζί βιτρίνες. Θα κάνει καλό και στους δύο σας.
• Για να μπορείτε να βγαίνετε έξω και βράδυ, ζητήστε από τη μητέρα σας να κρατήσει το παιδί. Αν δεν έχετε τέτοια επιλογή, ρωτήστε φίλους και γνωστούς αν κάποια κοπέλα που γνωρίζουν θα μπορούσε να έρχεται που και που να κρατάει το παιδί για ένα βράδυ. Ειδικά αν τα παιδιά σας δεν είναι μωρά, δεν είναι δύσκολο να απασχοληθούν και από μία γνωστή σας φοιτήτρια που έχει ανάγκη το επιπλέον χαρτζιλίκι. Έχετε ανάγκη να βγαίνετε έξω γιατί εκτός από μαμά δεν παύετε να είστε και άνθρωπος και γυναίκα.
• Μην είστε αχάριστη. Μπορεί να σκέφτεστε πόσο πιο απλά θα ήταν τα πράγματα αν δεν είχατε παιδιά. Όμως αν το σκεφτείτε ψύχραιμα και λογικά θα δείτε ότι πραγματικά δεν υπάρχει τίποτα πιο σπουδαίο για μία γυναίκα από το να αποκτήσει παιδιά. Καλή η αγκαλιά του συντρόφου αλλά θα αλλάζατε με τίποτα το γλυκό χαμόγελο και την τρυφερή αγκαλίτσα του μικρού σας που σας λέει κάθε πρωί «καλημέρα μαμάκα μου»;

Σχέσεις με το άλλο φύλο
Εδώ τα πράγματα είναι ειλικρινά δύσκολα. Οι άντρες τείνουν να τρομάζουν όταν ακούν ότι μία γυναίκα έχει ήδη παιδί από προηγούμενο γάμο (εξαίρεση αποτελούν λίγοι χωρισμένοι άντρες που έχουν δικά τους παιδιά και κατανοούν καλύτερα τις ανάγκες και τις υποχρεώσεις μίας μητέρας).

Όσο όμως κι αν η κοινωνία μας προχωράει και θεωρητικά αποβάλλει τα ταμπού, οι άντρες εξακολουθούν να φοβούνται να κάνουν σχέση με μία μητέρα. Φοβούνται ότι θα τους ζητηθεί να αναλάβουν και την ευθύνη / το μεγάλωμα του παιδιού, κάτι που είναι πέρα για πέρα λανθασμένο. Οι γυναίκες που έχουν παιδιά δεν ψάχνουν να βρουν ένα πατέρα για το παιδί τους, ψάχνουν να βρουν ένα σύντροφο για εκείνες που ιδανικά θα γίνει και φίλος με το παιδί τους.

Το ότι στο σπίτι σας ζει ένα ή περισσότερα παιδιά, σας κάνει να είστε ακόμη πιο επιλεκτική και απαιτητική στην επιλογή συντρόφου. Και καλά κάνετε! Μην βάζετε στο σπίτι σας ανθρώπους που δεν γνωρίζετε καλά και μην τους αφήνετε μόνους με τα παιδιά σας. Διαβάστε εφημερίδες ή δείτε δελτία ειδήσεων αν έχετε ανάγκη από μία ένεση πραγματικότητας.

Είναι δύσκολο αλλά γίνεται
Η καθημερινότητα μίας μητέρας που ζει μόνη με τα παιδιά της δεν είναι εύκολη. Είναι πολύπλοκη, απαιτητική, δύσκολη και καταναλώνει όλη την ενέργεια και τα ψυχικά αποθέματα της γυναίκας αυτής. Όμως όλες οι γυναίκες, μετά τον δύσκολο πρώτο καιρό, βρίσκουν τους τρόπους να απλοποιήσουν αρκετά πράγματα. Και όταν πια συνηθίσουν και αυτές και τα παιδιά τους τη ρουτίνα της νέας κατάστασης, τα πράγματα γίνονται πραγματικά πιο εύκολα.

Αυτό που όταν ξεκινάμε μας φαίνεται το δυσκολότερο πράγμα του κόσμου, δεν είναι στην ουσία αδύνατο. Γίνεται, με κόπο και προσπάθεια, όμως γίνεται! Κι όλες μας μπορούμε να το κάνουμε. Και μπορούμε να είμαστε πολύ ευτυχισμένες και ολοκληρωμένες μέσα σε αυτή τη διαφορετική ζωή. Έχουμε τα παιδιά μας να τα καμαρώνουμε κάθε μέρα που περνάει. Νιώθουμε την απίστευτη ικανοποίηση να παρακολουθούμε την ανάπτυξή τους κάθε μέρα. Φουσκώνουμε από περηφάνια κάθε φορά που το μικρό μας κάνει κάτι καινούργιο ή ακούμε να το επαινεί κάποιος άλλος.
Γιατί είναι τεράστια ανταμοιβή να βλέπεις ότι μεγάλωσες ένα καλό παιδί, το έκανες μόνη σου και με δυσκολίες. Γι’ αυτό και είναι ακόμη πιο σημαντικό.

Και πέρα από αυτό, είμαστε ελεύθερες να αποφασίσουμε για τη ζωή τη δική μας και των παιδιών μας. Δεν χρειαζόμαστε τη σύμφωνη γνώμη κανενός για τις κινήσεις μας. Δεν έχουμε δίπλα μας κάποιον να μας κριτικάρει όλη τη μέρα για το πώς μεγαλώνουμε τα παιδιά μας ή φροντίζουμε το σπίτι μας. Ούτε κάποιον να μας ταλαιπωρεί φορτώνοντάς μας με ενοχές και ακόμη περισσότερες δουλειές.

Μόνες-μαμάδες όλου του κόσμου – ενωθείτε! Η ζωή είναι ωραία . . . ακόμη κι όταν είναι λίγο πιο δύσκολη!