Συμβαίνει συχνά… και δημιουργεί προβλήματα, αντιθέσεις, παρεξηγήσεις. Η αγάπη είναι ίδια, αλλά η συμπεριφορά αλλάζει. Γιατί αλήθεια, έχουμε την τάση να μη φερόμαστε πάντα, με τον ίδιο τρόπο στα παιδιά μας; Γιατί τα μεγαλώνουμε διαφορετικά; Τι μπορεί να κρύβει αυτό;
Μόλις το ένα σας παιδί διαπιστώσει ότι κάνετε κάτι που αρέσει στο άλλο, διαμαρτύρεται, θεωρώντας ότι προσπαθείτε να ικανοποιήσετε το αδελφάκι του, αδιαφορώντας για τις δικές του προτιμήσεις. Και σεις μονίμως αναρωτιέστε: «Μα πώς είναι δυνατόν να φέρονται έτσι, αφού τα μεγαλώνουμε με τον ίδιο τρόπο;»
Φοβόμαστε μήπως αγαπάμε λιγότερο το ένα από τα δύο
Κι όμως, δεν αρκούμαστε σε αυτήν την διαπίστωση. Τι είναι αυτό που μας απασχολεί όταν πρόκειται για τη συμπεριφορά μας προς τα παιδιά μας; Πρώτα απ’ όλα, φοβόμαστε μήπως δείξουμε προτίμηση σε ένα από αυτά. Το χειρότερο δε είναι να παρατηρήσει το περιβάλλον κάποια διαφορά και να τη σχολιάσει! Πολλές φορές μπορεί να ανησυχούμε ακόμα και μήπως άθελά μας κάνουμε κάποια αδικία. Συχνά, αυτός είναι ο λόγος που μας κάνει να αγοράζουμε ισότιμα δώρα σε όλα μας τα παιδιά, ενώ έχουν διαφορετικές ανάγκες! Επιπλέον, υπάρχει η περίπτωση να φοβόμαστε μήπως κάνουμε ένα απ’ τα παιδιά μας να υποφέρει, όπως ίσως υποφέραμε εμείς όταν ήμαστε παιδιά στο πλαίσιο της οικογενειακής μας ζωής.
Κάθε παιδί είναι ξεχωριστό…
Το νεογέννητο μωρό είναι τελείως διαφορετικό από το αδερφάκι του, έχει άλλο χρώμα μάτια, μαλλιά, είναι αντίθετου φύλου… Πέρα όμως από αυτά τα αντικειμενικά και εμφανή χαρακτηριστικά, το κάθε παιδί μας έχει τη δική του ιστορία ανάλογα με τη σύλληψή του, την εξέλιξη τής κύησής του, της γέννησής του. Δεν γίνεται κάθε παιδί δεκτό με τον ίδιο τρόπο από τους γονείς, όσο επιθυμητό κι αν είναι. Παίζουν ρόλο οι περιστάσεις τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Δεν μπορεί π.χ., η μητέρα να χαρεί εξίσου τη γέννηση ενός παιδιού όταν έχει πρόσφατα χάσει τον πατέρα της…
Η σημασία του χρόνου
Είναι διαφορετικό να γίνει κανείς γονιός στα 20 και διαφορετικό στα 35! Αλλιώς αντιμετωπίζει μια γυναίκα ένα παιδί όταν έχει μόλις βγει η ίδια από την εφηβεία και αλλιώς όταν έχει ήδη πάρει ένα δρόμο στη ζωή της, προσωπικά και επαγγελματικά, και έχει πίσω της ένα πλήθος εμπειριών. Παρόμοια, ανάμεσα σε δύο γέννες, η κάθε γυναίκα αποκτά διάφορες εμπειρίες που την κάνουν να αντιδρά διαφορετικά. Το φύλο του κάθε παιδιού παίζει επίσης σημαντικό ρόλο. Συνεπώς, είναι απόλυτα φυσιολογικό να μη συμπεριφερόμαστε με τον ίδιο τρόπο στα παιδιά μας. Τέλος, είναι ανθρώπινο να επηρεάζονται τα συναισθήματά μας από κάποια ομοιότητα, εξωτερική ή εσωτερική, με ένα από τα παιδιά μας.
Δύσκολες σχέσεις
Σε ορισμένες οικογένειες, υπάρχει μια τάση οι γονείς να είναι πιο αυστηροί με το πρωτότοκο παιδί και πιο επιεικείς με τα επόμενα. Σε άλλες οικογένειες μπορεί να συμβαίνει το αντίθετο. Πάντως, το σύνηθες είναι να μη φερόμαστε με τον ίδιο τρόπο στο πρώτο παιδί και στα μικρότερα.
Άλλωστε, με το δεύτερο ή τρίτο παιδί, βασιζόμαστε σε μεγάλο βαθμό στην εμπειρία που έχουμε αποκτήσει από το πρώτο. Ενώ η σχέση που θα αναπτύξουμε μαζί του, θα εξαρτηθεί σημαντικά από την ανάγκη που θα νιώσουμε ότι έχει (π.χ., μια αρρώστια, μια αδυναμία).
Είναι καλό να μεγαλώνουμε τα παιδιά μας διαφορετικά!
Αυτό δείχνει, κατ’ αρχήν, ότι είμαστε ικανοί ως γονείς να καλλιεργήσουμε μια ξεχωριστή σχέση με το κάθε μας παιδί, αντί να εδραιώσουμε αυστηρά και ανελαστικά πρότυπα από τα οποία δεν παρεκκλίνουμε καθόλου, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε μια κατάσταση σχεδόν τυραννική. Από την άλλα μεριά, αντιμετωπίζοντας κάθε παιδί ξεχωριστά, του δίνουμε τη δυνατότητα να εξελιχθεί με το δικό του ρυθμό και τρόπο, ακολουθώντας την προσωπικότητα και τις ικανότητές του. Φυσικά, είναι αυτονόητο ότι θα υπάρχουν μέσα στην οικογένεια κάποιες βασικές αρχές ανατροφής που θα τηρούνται σε όλα τα παιδιά.
Πώς πρέπει να αντιδρούμε όταν τα παιδιά μας παραπονιούνται ότι κάνουμε διακρίσεις;
Αυτή η κατηγορία είναι συνηθέστατη σε ώρες έντασης με τα παιδιά. Σχεδόν πάντα όμως, δημιουργεί ανησυχία. Κι αν στο βάθος έχουν έστω και λίγο δίκιο; Οι γονείς πρέπει να αναρωτηθούν μήπως άθελά τους έχουν παραμελήσει το ένα τους παιδί, μήπως έχουν δείξει περισσότερο ενδιαφέρον σε ένα άλλο, έστω και δικαιολογημένα (εξαιτίας μιας αρρώστιας, για παράδειγμα). Τότε είναι καλύτερα να το παραδεχτείτε και να ζητήσετε συγνώμη. Αντίθετα, αν δεν συντρέχει κανένας τέτοιος λόγος, το πιθανότερο είναι να οφείλεται σε αδελφική ζήλεια. Είναι καλό να εξηγήσετε στα παιδιά σας, πως το γεγονός ότι δεν τους φέρεστε πάντα με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, οφείλετε στο ότι δεν είναι απόλυτα όμοια. Αν δεν μπορέσετε να βρείτε τη βαθύτερη αιτία αυτών των παραπόνων και συνεχίζονται, ίσως θα ήταν καλή ιδέα να συμβουλευτείτε ένα παιδοψυχολόγο.