Βασικές δομικές διαφορές στους εγκεφάλους των παπαγάλων, σε σύγκριση με άλλα πτηνά, εξηγούν την ικανότητα των παπαγάλων να μιμούνται ήχους και άρα να μπορούν να μιλάνε.
Η ικανότητα του παπαγάλου να μιμείται πιστά τους ήχους που ακούει στο περιβάλλον του, μεταξύ των οποίων και τις ανθρώπινες φωνές, φαίνεται πως κρύβεται στην μοναδική δομή μιας περιοχής του εγκεφάλου του, που μόλις ανακάλυψαν οι επιστήμονες, ρίχνοντας έτσι φως στο νευρωνικό μυστικό του… παπαγαλισμού.
Μια ομάδα επιστημόνων από το πανεπιστήμιο Ντιουκ στη Βόρεια Καρολίνα των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής διεξήγαγε σχετική έρευνα τα ευρήματα της οποίας θα μπορούσαν επίσης να παρέχουν πληροφορίες για τους νευρικούς μηχανισμούς της ανθρώπινης ομιλίας. Οι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι ερευνητές, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή νευροβιολογίας Έριχ Τζάρβις που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «PLoS One», ανακάλυψαν ότι ορισμένα «κυκλώματα» του εγκεφάλου του παπαγάλου έγιναν διπλά εδώ και τουλάχιστον 29 εκατομμύρια χρόνια.
Οι παπαγάλοι είναι ένα από τα λίγα ζώα που θεωρείται ότι μπορούν να μιμηθούν ήχους. Το γιατί όμως ορισμένα πτηνά είναι καλύτερα από άλλα σε αυτό, παρέμενε μέχρι τώρα ένα μυστήριο στους κόλπους των ερευνητών.
Όπως αναφέρει δημοσίευμα της MailOnline, μία εξήγηση εστίαζε στο μέγεθος του εγκεφάλου τους. Ωστόσο, εξετάζοντας πρότυπα γονιδιακής έκφρασης, η νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Plos One βρήκε, ότι οι εγκέφαλοι των παπαγάλων έχουν διαφορετική δομή, από τους εγκεφάλους των ωδικών πτηνών και των κολιμπρί, τα οποία εμφανίζουν επίσης ικανότητες φωνητικής μάθησης.
Επιπλέον, εκτός από συγκεκριμένα κέντρα του εγκεφάλου που ελέγχουν τις ικανότητες φωνητικής μάθησης -που ονομάζονται «πυρήνες»- οι παπαγάλοι έχουν αυτό που οι επιστήμονες αποκαλούν «κελύφη», ή εξωτερικούς δακτυλίους, οι οποίοι συμμετέχουν επίσης στη φωνητική μάθηση.
Τα «κελύφη» είναι σχετικά μεγαλύτερα στα είδη παπαγάλων που είναι γνωστά για την ικανότητά τους να μιμούνται την ανθρώπινη ομιλία, ανακάλυψαν οι ερευνητές.
Η εξελικτική αυτή ιδιορρυθμία φαίνεται πως επέτρεψε στον παπαγάλο να γίνει εξπέρ στις μιμήσεις των ήχων γύρω του, καθώς η ύπαρξη δύο πανομοιότυπων περιοχών στον εγκέφαλό του, τού δίνει τη δυνατότητα να αντιγράφει τους ήχους που ακούει και να τους επεξεργάζεται στα νευρωνικά κέντρα του.
Προηγούμενες έρευνες είχαν μελετήσει μόνο ένα είδος (budgerigar), όμως η νέα αυτή μελέτη, εξέτασε τους εγκεφάλους από οκτώ ακόμη είδη παπαγάλων.
Οι επιστήμονες αναζήτησαν συγκεκριμένους γονιδιακούς δείκτες, οι οποίοι είναι γνωστό ότι έχουν εξειδικευμένη δραστηριότητα τους εγκεφάλους των ανθρώπων και στα πτηνά που μαθαίνουν τραγούδια. Συνέκριναν τα προκύπτοντα πρότυπα γονιδιακής έκφρασης από όλους τους εγκεφάλους παπαγάλων με πειράματα νευρωνικής ανίχνευσης στους budgerigars. Αυτό που βρήκαν ήταν, ότι το πιο παλιό είδος παπαγάλων (το kea της Νέας Ζηλανδίας) έχει μια στοιχειώδη δομή κελύφους, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι πληθυσμοί των νευρώνων στα κελύφη προέκυψαν κατά πάσα πιθανότητα τουλάχιστον 29 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Μέχρι τώρα οι ειδικοί υπέθεταν ότι οι περιοχές γύρω από τους πυρήνες δε σχετίζονταν με τις ικανότητες φωνητικής μάθησης, αλλά τα ευρήματα αυτά υποστηρίζουν την υπόθεση των ερευνητών ότι στους ανθρώπους και άλλα ζώα, η ικανότητα να μιμούνται ήχους προέκυψε από την αναπαραγωγή εγκεφαλικών μονοπατιών.
Οι περισσότερες περιοχές του εγκεφάλου στα πτηνά, που σχετίζονται με τις ικανότητες φωνητικής μάθησης, βρίσκονται σε περιοχές που ελέγχουν και την κίνηση.
Αυτές οι περιοχές, στους παπαγάλους φανερώνουν επίσης μερικά ειδικά μοτίβα γονιδιακής έκφρασης, που οι επιστήμονες εικάζουν ότι μπορεί να εξηγούν γιατί μερικοί παπαγάλοι μπορούν να μαθαίνουν να χορεύουν στη μουσική.
Ελάχιστα ζώα στη φύση -κυρίως πουλιά- μπορούν να μιμηθούν ήχους και φωνές όπως ο παπαγάλος. Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι η ανάλογη μιμητική δυνατότητα στον άνθρωπο προέκυψε μέσα από μια παρεμεφερή αντιγραφή ορισμένων εγκεφαλικών κυκλωμάτων, αν και παραμένει άγνωστο πώς και γιατί αυτό συνέβη.