Αναθεωρήστε τη σχέση σας με τα χρήματα

Αν η σχέση σας με τα χρήματα δεν βρίσκεται ποτέ σε φάση ευτυχίας, ίσως είναι καιρός να εξετάσετε την οικονομική σας προσωπικότητα. Αν το χρήμα σάς δημιουργεί ανασφάλειες, προσπαθήστε να τις υπερνικήσετε. Διαφορετικά η κατάστασή σας μπορεί να εξελιχθεί σε παθολογική και να έχει δυσμενείς συνέπειες στην ψυχική και οικονομική σας υγεία.

Ένας από τους κανόνες της ζωής είναι πως οι «κακές» σχέσεις έχουν βλαβερή επίδραση στην υγεία. Το ίδιο συμβαίνει όταν η εν λόγω σχέση αφορά εμάς και τα χρήματα μας.

Όταν χάνουμε τον έλεγχο του ισοζυγίου ανάμεσα σε αυτά που κερδίζουμε και σε εκείνα τα οποία ξοδεύουμε, γινόμαστε αγχώδεις και καταθλιπτικοί. Ταυτόχρονα κινδυνεύουμε να γίνουμε και αντιπαραγωγικοί, καθώς αφιερώνουμε το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου μας σε δυσοίωνες σκέψεις, οι οποίες σχετίζονται άμεσα με το οικονομικό αδιέξοδο που αντιμετωπίζουμε.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, το χρήμα είναι ένα είδος ενέργειας και η οικονομική μας ανεξαρτησία αντανακλά τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούμε αυτήν την ενέργεια. Συνεπώς το ζητούμενο είναι να διορθώσουμε τα «κακώς κείμενα», ώστε η διευθέτηση των οικονομικών μας υποχρεώσεων να μην καταναλώνει πάνω από το 5% του ωφέλιμου χρόνου μας.

Υπάρχουν 3 κατηγορίες ανθρώπων που η κατάστασή τους και η σχέση τους με τα χρήματα μπορεί να θεωρηθεί έως και επικίνδυνη:

1. Οι υπερκαταναλωτές (Τα θύματα του υπερκαταναλωτισμού)
Όσοι διακατέχονται από καταναλωτική μανία αισθάνονται ότι αποκτώντας κάθε είδους αγαθά, εξαγοράζουν την ευτυχία. Γι’ αυτό άλλωστε πηγαίνουν βόλτα στα μαγαζιά, όταν είναι στρεσαρισμένοι ή στενοχωρημένοι, καθώς με το ανεξέλεγκτο shopping, προσπαθούν να καλύψουν το συναισθηματικό τους «κενό». Η σχέση που έχουν οι υπερκαταναλωτές μετά ψώνια μπορεί να παρομοιαστεί με τη βουλιμία ή τον εθισμό σε ψυχοτρόπες ουσίες, όπως είναι το αλκοόλ και τα ναρκωτικά. Ωστόσο η ικανοποίηση που κερδίζουν κατ’ αυτόν τον τρόπο γρήγορα εξανεμίζεται και χρειάζονται ένα νέο «γύρο» shopping για να ανέβουν ψυχολογικά. Είναι δε σύνηθες φαινόμενο σε αυτούς τους ανθρώπους τα ψώνια να παραμένουν μέσα στις τσάντες, καθώς αγοράζονται για να καλύψουν ένα συναισθηματικό κενό και όχι για να χρησιμοποιηθούν.

2. Οι οπαδοί της τακτικής της στρουθοκαμήλου
Τα άτομα που ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία έχουν πλήρη άγνοια για την οικονομική τους κατάσταση και αρνούνται να ασχοληθούν με…ασήμαντες λεπτομέρειες, όπως είναι οι τραπεζικές τους καταθέσεις ή το πιστωτικό όριο της κάρτας τους. Ως αποτέλεσμα, όταν βρεθούν μπροστά σε ένα οικονομικό πρόβλημα συνήθως πανικοβάλλονται και εφαρμόζουν την τακτική της στρουθοκαμήλου: Αρνούνται δηλαδή να το αντιμετωπίσουν, υποκρινόμενοι πως δεν υπάρχει και αντί να λάβουν κάποια δραστικά μέτρα στηρίζουν τις ελπίδες τους σε ένα μελλοντικό θαύμα (π.χ. έναν πλούσιο γάμο ή ένα κερδοφόρο λαχείο), που θα τους βγάλει από το οικονομικό αδιέξοδο.

3. Οι ασθενείς του «συνδρόμου του Σκρουτζ» (Οι παθολογικά φιλάργυροι)
Τα παθολογικά φιλάργυρα άτομα νιώθουν διαρκώς οικονομική αβεβαιότητα ακόμα κι αν έχουν ολόκληρη περιουσία στην τράπεζα ή κάτω από το στρώμα του κρεβατιού τους. Στους άλλους παρουσιάζουν ένα τελείως διαφορετικό πρόσωπο και μιλάνε διαρκώς για το οικονομικό αδιέξοδο που δήθεν αντιμετωπίζουν, δίνοντας μάλιστα την εντύπωση πως βρίσκονται κυριολεκτικά στο χείλος της καταστροφής. Στην πραγματικότητα είναι εξίσου ανικανοποίητοι και δυστυχισμένοι μετά θύματα του υπερκαταναλωτισμού, καθώς ξοδεύουν καθημερινά όλη τους την ενέργεια ασχολούμενοι με τα χρήματα τους, χωρίς όμως να τα χαίρονται.

Αν δεν ανήκετε σε μια από τις παραπάνω κατηγορίες ή δεν θέλετε να ανήκετε, ακολουθήστε τις παρακάτω οδηγίες για να βελτιώσετε την ψυχική και την οικονομική σας υγεία.

1. Πληρώνουμε τα χρέη μας: Όταν χρωστάμε χρήματα δεν είμαστε ελεύθεροι να ζήσουμε όπως θέλουμε, καθώς νιώθουμε πως είμαστε διαρκώς με την πλάτη στον τοίχο. Η ανησυχία και η αβεβαιότητα που μας γεννούν τα χρέη υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής και θολώνουν τη σκέψη, με αποτέλεσμα να αλλοιώνεται τελικά η κρίση μας. Έτσι όμως, κινδυνεύουμε να μπούμε σε ένα φαύλο κύκλο γιατί η ορθή κρίση αποτελεί προϋπόθεση για τη διευθέτηση των υπαρχόντων χρεών.

2. Αποφεύγουμε να (ξανα)χρεωθούμε: Αυτό το πετυχαίνουμε φροντίζοντας τα έξοδα να μην υπερβαίνουν ποτέ τα έσοδα μας. Αν διαπιστώσουμε πως από αυτό το ισοζύγιο δεν περισσεύουν χρήματα για προσωπικές αγορές αντί να στενοχωρηθούμε, προτιμούμε να σκεφτούμε πως έτσι αγοράζουμε κάτι πιο πολύτιμο: την προσωπική μας ελευθερία.

3. Κάνουμε μαθήματα αποταμίευσης: Στο τέλος κάθε μήνα βάζουμε στην άκρη μερικά χρήματα και τα καταθέτουμε σε έναν ξεχωριστό λογαριασμό. Σημασία δεν έχει το ποσό, απλά η χειρονομία, ώστε να συνηθίσουμε από νωρίς στην ιδέα της αποταμίευσης, ακόμα κι αν βρισκόμαστε σε οικονομική στενότητα. Οι περισσότεροι άνθρωποι κάνουν το λάθος να πιστεύουν πως μπορούν να αποταμιεύσουν χρήματα μόνο όταν θα τους περισσεύουν, κάτι που ποτέ δεν συμβαίνει γιατί όσο αυξάνονται τα εισοδήματά τους, μεγαλώνουν και οι ανάγκες τους.

4. «Πετάμε» όλες τις πιστωτικές κάρτες (εκτός από μία): Το πλαστικό χρήμα είναι η μεγαλύτερη παγίδα της εποχής μας, καθώς δημιουργεί την τάση του υπερκαταναλωτισμού σε όλους, ακόμα και στα άτομα που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα. Συνήθως όταν βγάζουμε μια πιστωτική κάρτα μπαίνουμε στον πειρασμό να αγοράσουμε οτιδήποτε μας κινήσει το ενδιαφέρον. Ως αποτέλεσμα, αργά ή γρήγορα εξαντλούμε το πιστωτικό της όριο και επειδή πρέπει να εξοφλήσουμε έντοκα τα αποκτηθέντα αγαθά βγάζουμε μια δεύτερη πιστωτική για να σηκώνουμε από αυτήν τα χρήματα που χρωστάμε στην πρώτη. Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, θα νιώσουμε πολύ καλύτερα αν απαλλαχθούμε από τις πιστωτικές μας κάρτες και κρατήσουμε ενεργή μονάχα μία, για εκείνες τις περιπτώσεις που δεν συμφέρει να κυκλοφορούμε έχοντας πάνω μας μεγάλα ποσά (π.χ. ταξίδια).

5. Προσέχουμε τα οικονομικά μας με τον ίδιο τρόπο που προσέχουμε τη σιλουέτα μας: Η οικονομική οργάνωση είναι σαν τη σωστή διατροφή. Όπως προσέχουμε καθημερινά τι τρώμε και πόσο για να διατηρήσουμε τη σιλουέτα μας, το ίδιο κάνουμε και με την… τσέπη μας.

6. Προτιμούμε να αγοράζουμε τοις μετρητοίς αντί σε δόσεις: η αγορά αγαθών σε δόσεις μας κάνει να νιώθουμε μια ψευδαίσθηση ξεγνοιασιάς γιατί δεν είμαστε υποχρεωμένοι να πληρώσουμε τίποτα εκείνη τη δεδομένη στιγμή. Παράλληλα  πολλές αγορές αυτού του είδους συνοδεύονται από μια 12μηνη περίοδο «χάριτος», που είναι ακόμα πιο επικίνδυνη γιατί μας κάνει αναβλητικούς, αφού μεταθέτουμε τα χρέη μας στο απώτερο μέλλον.