Πώς θα προφυλαχτείτε από τους κεραυνούς

Ο κεραυνός δεν είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από τη «δυναμική» απελευθέρωση ηλεκτρικής ενέργειας που έχει αναπτυχθεί στα σύννεφα μιας καταιγίδας, με τη μόνη διαφορά …ότι στο δρόμο του προς τη γη γίνεται καταστροφικός και απόλυτα θανατηφόρος για ανθρώπους και ζώα. Γνωρίζοντας μερικούς βασικούς κανόνες προστασίας μπορούμε να σώσουμε την ζωή μας αν βρεθούμε αντιμέτωποι με αυτό το φυσικό φαινόμενο.

Το «ταξίδι» του κεραυνού προς τη γη δεν διαρκεί περισσότερο από μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου, και επειδή έχει την τάση να ακολουθεί πάντα τη συντομότερη «οδό», τείνει να «χτυπάει» πάντα τα υψηλότερα σημεία. Από αυτό ακριβώς το «αξίωμα» στη συμπεριφορά του κεραυνού, προκύπτει και ένας από τους βασικότερους τρόπους προφύλαξης απέναντι του:

– Όλες οι καταιγίδες συνοδεύονται από αστραπές και κεραυνούς και επομένως αποτελούν κίνδυνο.
– Οι αστραπές μπορούν να παρατηρηθούν μέχρι και 15 χιλιόμετρα απόσταση από το σημείο της εντονότερης βροχόπτωσης. Υπάρχει επομένως κίνδυνος κεραυνού ακόμα και σε περιοχές όπου δεν βρέχει ή βρέχει ασθενώς.
– Αν ακούτε τις βροντές σημαίνει ότι βρίσκεστε σε περιοχή η οποία είναι αρκετά κοντά ώστε να κινδυνεύετε από κτύπημα κεραυνού.
– Οι κεραυνοί μπορεί να είναι θανατηφόροι. Περίπου το 20% των θυμάτων καταλήγουν ενώ περίπου το 70% των επιζώντων παρουσιάζει σοβαρά μακροχρόνια προβλήματα.

Μερικοί απλοί κανόνες προστασίας 

Εάν βρίσκεστε σε εσωτερικό χώρο:

1) Ασφαλίστε αντικείμενα, που μπορεί να παρασυρθούν από τον άνεμο ή την ραγδαία βροχόπτωση και ενδέχεται να προκαλέσουν καταστροφές ή τραυματισμούς.
2) Ελέγξτε αναρτημένες πινακίδες.
3) Ασφαλίστε τις πόρτες και τα παράθυρα.
4) Μην κρατάτε ηλεκτρικές συσκευές ή το τηλέφωνο, γιατί ο κεραυνός μπορεί να περάσει μέσα από τα καλώδια. Οι συσκευές τηλεόρασης είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε αυτές τις περιπτώσεις και προτείνεται να αποσυνδέονται από την κεραία και την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος.
5) Αποφύγετε τις σωληνώσεις των υδραυλικών (κουζίνα, μπάνιο), γιατί οι μεταλλικοί σωλήνες είναι καλοί αγωγοί του ηλεκτρισμού.

Εάν βρίσκεστε σε εξωτερικό χώρο:

1) Αν η καταιγίδα σας βρει σε ανοικτή περιοχή κατευθυνθείτε αμέσως στο εσωτερικό κλειστού κτηρίου (όχι κάτω από στέγαστρο ή μέσα σε ανοικτό γκαράζ). Αν δεν υπάρχει κοντά σας κτήριο μπείτε σε κλειστό αυτοκίνητο (αποφύγετε αυτοκίνητα με κουκούλες), με κλειστά παράθυρα, χωρίς να ακουμπάτε τις εσωτερικές μεταλλικές επιφάνειες.
2) Αν βρίσκεστε απομονωμένος σε μια επίπεδη έκταση και νιώθετε να σηκώνονται τα μαλλιά σας (γεγονός που δηλώνει ότι σύντομα θα εκδηλωθεί κεραυνός), προσπαθήστε να μην είστε το ψηλότερο σημείο σε ένα ανοικτό πεδίο. Αν δεν υπάρχει άλλο υψηλότερο σημείο, κάντε βαθύ κάθισμα, με το κεφάλι ανάμεσα στα πόδια (ώστε να ελαχιστοποιήσετε την επιφάνεια του σώματός σας και την επαφή σας με το έδαφος) και πετάξτε ό,τι μεταλλικό αντικείμενο έχετε πάνω σας. Μη ξαπλώνετε στο έδαφος.
3) Σε οποιαδήποτε περίπτωση μείνετε μακριά από δένδρα.
5) Αποφύγετε ψηλές κατασκευές, όπως πυλώνες, ψηλά δέντρα, φράκτες, τηλεφωνικές γραμμές και γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος.
6) Αν είστε μέσα στη θάλασσα βγείτε αμέσως έξω. Το νερό είναι καλός αγωγός του ηλεκτρισμού και μπορείτε να κτυπηθείτε από κεραυνό σε αρκετή απόσταση από το σημείο επαφής του με το νερό. Αν είστε σε σκάφος, καθίστε στο κέντρο του σκάφους, μακριά από οποιοδήποτε μεταλλικό αντικείμενο.
7) Απομακρυνθείτε από ποτάμια, λίμνες ή άλλες μάζες νερού.
8) Απομακρυνθείτε από οποιοδήποτε μεταλλικό αντικείμενο (στύλους, φράκτες, σύρματα για άπλωμα ρούχων). Μην ακουμπάτε πάνω σε αυτοκίνητα ή μηχανές. Αφήστε από τα χέρια σας όλα τα μεταλλικά αντικείμενα (πχ. καλάμι ψαρέματος, εργαλεία κλπ).
9) Απομακρυνθείτε από ομάδες ανθρώπων. Αν είστε με παρέα σε εξωτερικό απροστάτευτο χώρο μην στέκεστε δίπλα-δίπλα και προπαντός μην ακουμπάτε ο ένας τον άλλο.

Τι να κάνετε αν κάποιος κοντά σας κτυπηθεί από κεραυνό

– Ειδοποιήστε το 166 αμέσως, αναφέροντας ότι έχετε κοντά σας θύμα από πτώση κεραυνού.
– Αν το θύμα δεν αναπνέει προσπαθήστε να του κάνετε τεχνικές αναπνοές. Αν η καρδιά του δεν κτυπάει και έχετε τις κατάλληλες γνώσεις επιχειρήστε καρδιοπνευμονική ανάνηψη. Οι άνθρωποι που έχουν κτυπηθεί από κεραυνό δεν φέρουν κανένα φορτίο και επομένως μπορείτε να τους ακουμπήσετε και να τους συνδράμετε άφοβα.