Το Ρόδο της Ιεριχούς

Το Ρόδο της Ιεριχούς, είναι ένα από τα πιο γνωστά ενεργειακά φυτά, συνδεδεμένο με την χριστιανική παράδοση αλλά και με το Feng Shui. Tο Ρόδο της Ιεριχούς ή Φυτό της Νεκρανάστασης μπορεί να αποξηρανθεί σαν μικρή καφέ μπάλα, η οποία θα κοιμάται για πολύ καιρό, ικανή να ξαναζωντανέψει και να πρασινίσει με λίγο νερό.

Το Ρόδο της Ιεριχούς, σύνηθες όνομα για μερικά φυτά που ανήκουν σε διαφορετικές οικογένειες στο φυτικό βασίλειο. Δύο από αυτά είναι ενδημικά της Μικράς Ασίας. Το ένα, είναι ένα ετήσιο φυτό ερήμου το Anastatica hierochuntica της οικογένειας Cruciferae (οικογένεια του σιναπιού). Το άλλο, το Odontospermum pygmaeum, είναι ενδημικό στην ίδια περιοχή και επίσης ονομάζεται Ρόδο της Ιεριχούς εξαιτίας της ομοιότητας στις ιδιότητες. Είναι μέλος της οικογένειας Asteraceae (οικογένεια aster). Και οι δύο οικογένειες ταξινομούνται στα Magnoliophyta, της τάξης των Magnoliopsida.

Το πιο γνωστό Ρόδο της Ιεριχούς, το Φυτό της Νεκρανάστασης ή Anastatica hierochuntica ανήκει στην οικογένεια Brassicaceae (ή αλλιώς Cruciferae) και είναι το μόνο μέλος του γένους Anastatica. Είναι ένα μικρό γκριζωπό βότανο που σπάνια φυτρώνει σε ύψος άνω των 15 εκατοστών. Το φυτό αυτό φέρει μικρά λευκά λουλούδια.

Αυτά τα φυτά βρίσκονται σε άγονες, άνυδρες περιοχές όπως η Έρημος Negev (του Ισραήλ) και η Έρημος Σαχάρα, συμπεριλαμβανομένων εκτάσεων της Βορείου Αφρικής και της Αιγύπτου, του Ισραήλ, του Ιράκ, της Ιορδανίας, του Πακιστάν και του Ιράν.

Το Ρόδο της Ιεριχούς παρουσιάζει μια παράξενη συμπεριφορά. Μετά από μια βροχερή εποχή, πεθαίνει και αποξηραίνεται τελείως, μαζεύοντας προς τα μέσα τα κλαδιά του σε μια σφιχτή μπάλα. Αυτό προστατεύει τους σπόρους και τους εμποδίζει να διασκορπιστούν πριν την ώρα τους. Οι σπόροι του φυτού είναι πολύ ανθεκτικοί και μπορούν να μείνουν αδρανείς για χρόνια. Όταν το φυτό βραχεί, τα κλαδιά του ανοίγουν και απλώνουν, και ένα μικρό τμήμα των σπόρων διασκορπίζεται από τις σταγόνες της βροχής που χτυπούν τις αποφύσεις των σπόρων, οι οποίες έχουν σχήμα παρόμοιο μ’ αυτό του κουταλιού. Αν η βροχή το επιτρέψει, οι διασκορπισμένοι σπόροι θα φυτρώσουν. Η διαδικασία κατά την οποία το φυτό κλείνει και ανοίγει είναι απολύτως αναστρέψιμη και μπορεί να επαναληφθεί πολλές φορές. Μιας και το φυτό είναι ετήσιο, πεθαίνει μετά από μια υγρή περίοδο. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι αυτό δεν είναι αλήθεια. Πράγματι, μόνο μερικές εκατοντάδες είδη ανθοφόρων φυτών είναι όντως «φυτά νεκρανάστασης».

Για παράδειγμα, τα είδη της φτέρης Selaginella pilifera της βορείου Αμερικής που συχνά πωλούνται σαν Ρόδα της Ιεριχούς μπορούν πράγματι να ξαναζωντανέψουν με λίγο νερό. Αφού βραχεί το φυτό, πρασινίζει, κι έτσι το όνομα «φυτό της νεκρανάστασης» ανταποκρίνεται σ’ αυτό το είδος φυτού. Εξαιτίας της αμφιλεγόμενης ηλικίας του, το φυτό αυτό, έχει επίσης πάρει το όνομα «φυτό δεινόσαυρος».

Τα αμερικάνικα Ρόδα της Ιεριχούς (Selaginella pilifera και Selaginella lepidophylla), είναι ενδημικά στις Νοτιοδυτικές Ηνωμένες Πολιτείες και την Κεντρική Αμερική. Αυτά τα φυτά έχουν τη χαρακτηριστική ικανότητα να επιβιώνουν για χρόνια καθώς μπορούν να αποξηρανθούν και να γίνουν μια μικρή καφέ μπάλα η οποία θα κοιμάται για πολύ καιρό, ικανή να ξαναζωντανέψει και να πρασινίσει με λίγο νερό. Αφού πρασινίσει, θα επιστρέψει ξανά στην προηγούμενη αποξηραμένη κατάσταση μόλις εξαντληθεί η παροχή νερού. Ο κύκλος αυτός μπορεί να επαναλαμβάνεται για χρόνια.

Είναι ένα φυτό ερήμου που μεγαλώνει στην άμμο του Μεξικό. Πουλιέται στις μεξικάνικες αγορές για να χρησιμοποιηθεί ως διουρητικό. Επίσης χρησιμοποιείται στα τελετουργικά των βουντού και της Cuban santeria για να επιφέρει αγάπη, τύχη και χρήματα. Όταν δοθεί σε κάποιον ως δώρο ή βρεθεί με κάποιο τρόπο στα χέρια του, θεωρείται ότι απορροφά την αρνητική ενέργεια.

Το έθιμο του Ρόδου της Ιεριχούς που ανθίζει κάθε χρόνο την Παραμονή των Χριστουγέννων, είναι διάσημο στις Χριστιανικές αναφορές της δυτικής Εκκλησίας.
Η Παρθένος Μαρία ευλόγησε το αιώνιο φυτό στη διάρκεια της πορείας της από τη Ναζαρέτ στην Αίγυπτο. Αυτές τις μέρες το ρόδο αντιπροσωπεύει το νέο ξεκίνημα, την ελπίδα, και την νεκρανάσταση του Ιησού Χριστού. Επίσης το έθιμο περνιέται από γενιά σε γενιά ως διαδοχή κλήρου.

Σε κάθε περίπτωση, το φυτό κρατιέται συχνά «κοιμισμένο» στο σπίτι – κάποιες φορές μεταφέρεται από γενιά σε γενιά – και το βγάζουν τα Χριστούγεννα, μαζί με τα άλλα Χριστουγεννιάτικα διακοσμητικά, για να ανθίσει για λίγο και να διακοσμήσει το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι, και μετά να κλείσει πάλι, συμβολίζοντας με όλη αυτή τη διαδικασία το άνοιγμα και το κλείσιμο της μήτρας της Παναγίας.

Το φυτό συνήθως πουλιέται στην αποξηραμένη του κατάσταση. Δεν χρειάζεται να φυτευτεί σε χώμα αφού έχει συνηθίσει να επιβιώνει σε άλλες συνθήκες. Μπορεί να διατηρηθεί πράσινο σχεδόν όλο το χρόνο κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες, αλλά πρέπει να του δίνεται η δυνατότητα να αποξηραίνεται εντελώς που και που, γιατί υπάρχει κίνδυνος να σαπίσει.