Τρυφερά ερωτικά σκιρτήματα

Τα πρώτα χτυποκάρδια ξεκινούν από το νηπιαγωγείο, συνεχίζονται στο δημοτικό, παίρνουν άλλη μορφή στο γυμνάσιο, κορυφώνονται στο λύκειο. Οι πρώτες ιστορίες αγάπης αρχίζουν στα σχολεία. Τα πρώτα ερωτικά μαθήματα είναι τα πιο δύσκολα…

Οι ερωτικές ιστορίες των παιδιών είναι διαφορετικές από τις δικές μας, αλλά σε ποιο βαθμό; Πρέπει να αναμειγνυόμαστε; Να τα συζητάμε μαζί τους; Και με ποιον τρόπο;

3-5 ετών κι ερωτευμένο;

Τα συναισθήματα που νιώθουν τα παιδάκια, μας προκαλούν τρυφερότητα και χαμόγελο. Προσοχή όμως: παρά τη μικρή ηλικία τού Ρωμαίου και τής Ιουλιέτας, τα πράγματα είναι σοβαρά!

Τι γίνεται σ’ αυτή την ηλικία;
– Έρωτας ή δυνατή φιλία; Δύσκολο να πει κανείς. Το βέβαιο είναι ότι τα μικρά παιδιά έχουν έντονα συναισθήματα για άλλα μικρά. Όταν αυτά προορίζονται για ένα συμμαθητή του άλλου φύλου, φτιάχνουν ένα ζευγαράκι, ίσως μιμούμενα τους μεγάλους ή γιατί εμείς το βλέπουμε έτσι.
– Στην ηλικία αυτή, την τόσο γλυκιά και τρυφερή, το ένα παιδάκι εκδηλώνει τα συναισθήματά του για το άλλο, με πολύ χαριτωμένο τρόπο: φιλάκια στο μάγουλο, ανυστερόβουλο ενδιαφέρον, γλύκες. Αυτό που τα κάνει τόσο γοητευτικά είναι η ομορφιά, η ευγένεια και η καλοσύνη.
– Δεν είναι σπάνιο να έχουν πολλούς(ές) αγαπημένους(ες). Αυτό δεν τα ενοχλεί, γιατί είναι εγωκεντρικά και γιατί τους αρκεί να αγαπούν για να τα αγαπούν και οι άλλοι.

Το σημαντικό αυτή τη στιγμή
– Αυτές οι πρώτες συναισθηματικές εκδηλώσεις βοηθούν τα παιδιά να ωριμάσουν σε μια περίοδο που ανακαλύπτουν τη διαφορά ανάμεσα στα φύλα. Ενώ τους δίνουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν την εμπειρία μιας άλλης μορφής σχέσης από αυτήν που βιώνουν μέσα στην οικογένεια. Είναι επίσης η ανακάλυψη ενός νέου διαφορετικού φάσματος έντονων συναισθημάτων.

– Αφήνετε τα παιδιά να βλέπουν τα «φλερτ» τους, αποφεύγοντας όμως να είναι διαρκώς μαζί, για να μην ακολουθήσουν μεγάλες στενοχώριες αν το ένα από τα δύο αλλάξει σπίτι ή σχολείο. Αποφεύγετε να τα κοροϊδεύετε, ακόμα και τρυφερά, και να μιλάτε για την αισθηματική τους ιστορία σε άλλους. Μπορεί να πληγωθούν.

Πώς πρέπει να αντιδρούμε και πότε;
– Παίζουν «το γιατρό». Δεν χρειάζεται πανικός! Σ’ αυτή την ηλικία, το παιχνίδι ανακάλυψης του δικού τους σώματος και του σώματος των άλλων (που είναι ίδιο, αλλά διαφέρει κιόλας παράλληλα) δεν κρύβει τίποτα το σεξουαλικό. Ούτε και εξαιρετικό: όλοι παίξαμε το γιατρό κάποτε, έτσι δεν είναι; Συνεπώς, δεν χρειάζεται ούτε να μαλώνουμε ούτε να τιμωρούμε τα παιδιά μας. Αντίθετα, μπορούμε να επωφεληθούμε για να τους μιλήσουμε για αιδώ, για οικειότητα στις σχέσεις, για πράγματα που δεν κάνουμε δημόσια. Δεν κυκλοφορούμε γυμνοί στο δρόμο, για παράδειγμα. Και μετά να τα αποσπούμε με μια άλλη δραστηριότητα…
– Ρωτάει πώς γεννιούνται τα μωρά. «Πού ήμουν πριν γεννηθώ;»,
«Γιατί τα αγόρια έχουν πουλάκι και τα κορίτσια δεν έχουν;». Ερωτήσεις κλασικές γι’ αυτή την ηλικία που το παιδί διαμορφώνει τη σεξουαλική του ταυτότητα και αναρωτιέται τι γίνεται ανάμεσα στον μπαμπά και στη μαμά όταν κλείνονται στο δωμάτιό τους. Είναι η ώρα να του διηγηθείτε την εκπληκτική συνάντηση ανάμεσα στο ωάριο και το σπερματοζωάριο…

6-10 ετών: ο έρωτας είναι μυστικός

Μην πιστεύετε τα φαινόμενα! Σε αυτή την περίοδο φαίνεται πως υπάρχει ένα χάσμα που χωρίζει τα αγόρια από τα κορίτσια. Κι όμως, συμβαίνουν τόσες ιστορίες αγάπης!

Τι γίνεται σ’ αυτή την ηλικία;
– Ουσιαστικά, με την είσοδο στο δημοτικό όλα αλλάζουν. Τα αγόρια και τα κορίτσια κάνουν χωριστές παρέες με παιδιά του ίδιου φύλου και είναι τρομερά αλληλέγγυα με τους άλλους. Μερικές φορές έρχεται στο προσκήνιο μια ιστορία αγάπης που τα βασανίζει. Αντίθετα με την προηγούμενη περίοδο, εδώ δεν συμβαίνει τίποτε ανάμεσα στους δύο ερωτευμένους: ούτε φιλιά ούτε δωράκια, ούτε χεράκι-χεράκι.
– Το συναίσθημα τού έρωτα γίνεται μυστικό. Και το μυστικό αυτό έχει πολύ συγκεκριμένο στόχο: την ενίσχυση της ενότητας της ομάδας.
Γιατί; Μία από τις ιδιότητες του μυστικού είναι, κατά έναν παράδοξο τρόπο, ότι πρέπει να το μοιραστούν με τους άλλους! Έτσι, τα παιδιά κάνουν ό,τι μπορούν ώστε να ασχολείται διαρκώς η παρέα με τους έρωτες του ενός και του άλλου, αλλά με τρόπο τέτοιο ώστε να μην οδηγηθούν σε κοροϊδία.

Το σημαντικό αυτή τη στιγμή
Μετά την ηλικία των 6-7 ετών, τα παιδιά έχουν αποκτήσει πλήρη συνείδηση της σεξουαλικής τους ταυτότητας. Τα διασκεδάζει μάλιστα να την ενισχύουν και να την επιβεβαιώνουν παίζοντας με ομόφυλά τους παιδιά και υιοθετώντας στάσεις γυναικείες ή ανδρικές: τα κορίτσια αρχίζουν να ασχολούνται με την κοκεταρία και τα αγόρια με μηχανές κ.λπ. Εξάλλου, σε αυτή την ηλικία δημιουργούν τον κόσμο των φίλων, που παίζει ιδιαίτερο ρόλο στη ζωή τους, αν και η οικογένεια εξακολουθεί να έχει πρωταρχική θέση.
– Γενικά, κατά τη διάρκεια αυτής της «χρυσής» εποχής της παιδικής ηλικίας, οι ιστορίες αγάπης δεν πρέπει να δημιουργούν ιδιαίτερα προβλήματα, γιατί είναι περισσότερο στο ονειρικό επίπεδο. Αν το παιδί έχει πρόβλημα με τους άλλους, αυτό μπορεί να αποτελεί βαθύτερο σύμπτωμα και θα πρέπει ίσως, να μιλήσετε με κάποιον ειδικό.
– Η ηλικία των 8-9 ετών είναι η ιδανική για να συζητήσετε για σεξουαλικότητα και διαστροφές, θα πρέπει επίσης να του εξηγήσετε ότι κανένας απολύτως δεν έχει δικαίωμα να ακουμπήσει το σώμα τους ή να δει το φύλο τους χωρίς τη συγκατάθεση τους.

Πώς πρέπει να αντιδρούμε και πότε;
– Παριστάνουν τους «εφήβους» πριν από την ώρα τους; Πίσω από τις μικρές δεσποινιδούλες (αυτά ισχύουν κυρίως για τα κορίτσια, αφού τα αγόρια αυτής της ηλικίας σπάνια ασχολούνται με το ντύσιμο, το χτένισμα και γενικότερα την εμφάνιση τους) που προσπαθούν να ντύνονται σέξι σαν τη μεγαλύτερη αδελφή τους, υπάρχει η προσπάθεια να παίξουν τη μαμά.

11-14 ετών: τα κορίτσια προπορεύονται

Συνεσταλμένη προσέγγιση, αλλά με κάποια καχυποψία και από τις δύο πλευρές. Η περίοδος αυτή είναι ιδιαίτερα δύσκολη για τα παιδιά που βρίσκονται σε μεταβατικό στάδιο και βλέπουν το σώμα τους να μεταμορφώνεται.

Τι γίνεται σε αυτήν την ηλικία;
Από την πλευρά των κοριτσιών: Βρίσκονται περίπου δύο χρόνια μπροστά ως προς την εφηβεία σε σχέση με τα αγόρια. Προσέχουν τους «μεγαλύτερους», δηλαδή αυτούς που τους ταιριάζουν περισσότερο από πλευράς ωριμότητας. Μαζί τους δοκιμάζουν απλώς τη δύναμη της γοητείας τους, ενώ ονειρεύονται το μεγάλο έρωτα. Αλλά τα πράγματα δεν προχωρούν περισσότερο… Ανάμεσα στις φίλες, οι εκμυστηρεύσεις διαδέχονται η μία την άλλη διαρκώς, αφού τα κορίτσια έχουν μεγαλύτερη τάση να αναλύουν τα συναισθήματα τους απ’ ό,τι τα αγόρια!
– Από την πλευρά των αγοριών: Στην ηλικία αυτή, ενδιαφέρονται για τον έρωτα γενικά, λιγότερο από τα κορίτσια και δεν συζητούν το θέμα σχεδόν καθόλου μεταξύ τους. Εξακολουθούν να προτιμούν να παίζουν ποδόσφαιρο! Όταν μια κοπέλα τους αρέσει, έχουν την επιθυμία να την αγγίξουν. Πρόκειται για μια υποσυνείδητη επιθυμία να μάθουν πώς είναι το γυναικείο φύλο από το οποίο βγήκαν… Πιστεύουν ότι και τα κορίτσια επιδιώκουν αυτό το άγγιγμα. Υπάρχουν πολλές αμοιβαίες «παρανοήσεις» σε αυτή τη φάση…

Το σημαντικό αυτή τη στιγμή
Οι σωματικές και ψυχολογικές μεταβολές αναστατώνουν τα παιδιά που βρίσκονται στην προεφηβική, αλλά και στην εφηβική ηλικία. Στην ηλικία αυτή ξέρουν επίσης να διακρίνουν τη διαφορά ανάμεσα στα παροδικά καπρίτσια και στο πάθος που διαρκεί. Η προσωπικότητα τους είναι πιο δομημένη. Συνεπώς, μπορούν να φανταστούν καλύτερα το μέλλον τους, να κάνουν σχέδια. Παραμένοντας ακόμα στην κοριτσίστικη ή την αγορίστικη παρέα τους, τους επιτρέπει να προστατεύονται, κάνοντας παράλληλα όνειρα για μια μελλοντική ζωή για δύο.

Η σωστή στάση
– Διακριτικότητα και πάλι διακριτικότητα! Είναι η ηλικία των πρώτων ημερολογίων: αντισταθείτε στον πειρασμό να τα διαβάσετε, είναι κάτι τελείως προσωπικό! Στο ίδιο πνεύμα, μην προσπαθείτε να προχωρήσετε σε ερωτήσεις ή να αναλύσετε, πάση θυσία, στο παιδί σας τα ζητήματα της σεξουαλικότητας. Άλλωστε, αν δεν το έχετε κάνει μέχρι τώρα με φυσικό τρόπο, δεν είστε πια οι κατάλληλοι για να κουβεντιάσετε με το παιδί σας αυτά τα θέματα. Αντιλαμβανόμενο ότι αισθάνεστε άβολα, υπάρχει κίνδυνος να νιώσει κι αυτό άσχημα. Προτείνετέ του να συζητήσει ό,τι θέλει με ένα άλλο ενήλικο άτομο που εμπιστεύεται (ένα συγγενή, ένα φίλο, το γιατρό σας…).
– Αντίθετα, αν το παιδί σας εκφράζει περιέργεια, μην συγκαλύπτετε τις απαντήσεις σας. Στην ηλικία αυτή και μέχρι τα 12-13, ανάλογα με τη φύση της σχέσης σας και την οικογενειακή ατμόσφαιρα, μπορεί να σας εμπιστεύεται και να ζητάει τη γνώμη σας για τα αισθηματικά του. Αργότερα, θα επικρατήσει η τέλεια σιωπή!

15 ετών και πάνω: ο έρωτας έχει σκαμπανεβάσματα!

Τα συναισθήματα είναι ανάμεικτα και ασταθή, όπως στη νηπιακή ηλικία. Τώρα όμως, μπαίνει στο παιχνίδι η σεξουαλικότητα!

Τι γίνεται σε αυτή την ηλικία;
– Από την πλευρά των κοριτσιών: Συνεχίζουν να δοκιμάζουν την ικανότητά τους να γοητεύουν τα αγόρια, συμπεριλαμβανομένων των συνομηλίκων τους, αλλά από εδώ και πέρα έχουν την επιθυμία να δοκιμάσουν κάποια πρώτα χάδια, πάντα όμως με το φόβο για το μεγάλο βήμα (κατά μέσο όρο κάνουν έρωτα για πρώτη φορά γύρω στην ηλικία των 17 ετών). Δεν παύουν ποτέ να ονειρεύονται τον πρίγκιπα του παραμυθιού.
– Από την πλευρά των αγοριών: Μερικές φορές παριστάνουν ότι το θέμα δεν τους ενδιαφέρει. Ανάμεσά τους καυχώνται για «περιπέτειες» που τους προσδίδουν γόητρο. Πέρα όμως από τα φαινόμενα, είναι συναισθηματικά και ρομαντικά όπως τα κορίτσια, αλλά ντρέπονται τόσο πολύ, που δεν τολμούν να πουν ότι είναι ερωτευμένα.

Το σημαντικό αυτή τη στιγμή
Όπως λέει ένας ψυχολόγος: «Όταν ερωτεύεται, ο νέος αποκτά μια αυτονομία σε σχέση με τους συνομήλικούς του. Δημιουργεί μια «κοινότητα» για δύο, έντονη, θερμή, ικανή να αντιμετωπίσει την οικογένεια, τους φίλους, τον κόσμο. Αυτή η μεγάλη σταθερή αγάπη σημαίνει συχνά την έξοδο από την εφηβεία».
– Είναι καλύτερα να κρατάτε μια υγιή απόσταση από τις ιστορίες αγάπης του έφηβου παιδιού σας, παραμένοντας πάντα σε εγρήγορση για τυχόν σημάδια προβλήματος (κλείνεται στον εαυτό του, μοιάζει μελαγχολικό, αρνείται να βγει…) και προσπαθώντας να διατηρήσετε ανοιχτό το διάλογο ώστε να μπορεί να σας μιλήσει όταν θα νιώσει την ανάγκη.

Οι ερωτήσεις που μας απασχολούν
– Πρέπει να παρακολουθούμε τις ερωτικές του ιστορίες;
Όσο μεγαλώνει το παιδί σας είναι προφανές ότι αυτό θα γίνεται εξαιρετικά δύσκολο (και δεν είναι επιθυμητό άλλωστε, γιατί έτσι του δείχνετε ότι δεν του έχετε εμπιστοσύνη). Αυτό όμως δεν πρέπει να σας εμποδίσει να θέσετε κάποιους κανόνες! Θα βγει; Διαπραγματευτείτε την ώρα επιστροφής και φροντίστε να τηρηθεί.
– Πώς θα του μιλήσουμε για τη σεξουαλικότητα και την αντισύλληψη;
Σε αυτήν την ηλικία είναι καλό να θίγετε τα θέμα με τρόπο γενικό, χωρίς να αναφέρεστε προσωπικό στο παιδί σας (χωρίς να παρεμβαίνετε στην προσωπική του ζωή, χωρίς να του κάνετε ερωτήσεις). Επωφεληθείτε από μια τηλεοπτική εκπομπή για να μιλήσετε για το ΑΙDS ή την ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και να βεβαιωθείτε για τις γνώσεις του πάνω στην αντισύλληψη και τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες νόσους.