Comfort food. Το φαγητό που ικανοποιεί τον ουρανίσκο και την καρδιά μας
Μετά από μια δύσκολη μέρα, υπάρχει κάποιο φαγητό που θα μας κάνει να νοιώσουμε καλύτερα και όχι απλά χορτάτοι. Είναι το φαγητό το οποίο μας κάνει να νιώθουμε όμορφα συναισθήματα. Είναι αυτό που λατρεύουμε να τρώμε αλλά και να μαγειρεύουμε. Είναι το comfort food!
Τι είναι λοιπόν το comfort food; Ο ορισμός που χρησιμοποιείται από τους περισσότερους, υπάρχει από το 1977 και είναι αυτός του λεξικού Webster, σύμφωνα με τον οποίο comfort food είναι το φαγητό που έχει παρασκευαστεί με ένα παραδοσιακό τρόπο και έχει συνήθως μια «νοσταλγική» ή συναισθηματική επίδραση σε αυτόν που το καταναλώνει. Αυτός ο ορισμός είναι αρκετά ευρύς, και σε αυτόν μπορεί κανείς να εντάξει μεγάλη ποικιλία φαγητών.
Πρόκειται για το απλό, παραδοσιακό, καθημερινό φαγητό που έχει συνδεθεί με προσωπικές γευστικές αναμνήσεις, ο τρόπος μαγειρέματος, τα υλικά, οι γεύσεις, οι μυρωδιές, οι στιγμές, τα πρόσωπα, η νοσταλγία, οι αναμνήσεις και τα συναισθήματα! Είναι αυτό που θέλεις να φας όταν έχεις άγχος, όταν είσαι στενοχωρημένος, όταν νιώθεις ότι έρχεται συνάχι, όταν νιώθεις μοναξιά. Το φαγητό δεν είναι μόνο φαγητό, είναι και αγκαλιά, είναι και η μαμά, είναι και το πρώτο ταξίδι με τον μεγάλο έρωτα. Είναι αυτό που σε ταξιδεύει πίσω, σε μία στιγμή της ζωής που υπήρχε η θαλπωρή και το κυριότερο, η ασφάλεια.
Πόσες φορές τρώγοντας ένα φαγητό δεν έχουμε σκεφτεί αγαπημένα μας πρόσωπα, ίσως πότε το φάγαμε πρώτη φορά, ένα περιστατικό που έχουμε συνδέσει μια γεύση με την ανάμνηση…
Στον όρο comfort food λοιπόν, μπορούμε να διακρίνουμε δύο κατηγορίες φαγητών: α) φαγητά τα οποία συνδέονται με την παράδοση και την κουλτούρα κάθε κοινωνίας και κάθε χώρας και β) φαγητά τα οποία έχουν συγκεκριμένη αξία για κάποιο άτομο και τα συναισθήματά του ξεχωριστά.
Σχετικές έρευνες έχουν αποδείξει ότι υπάρχει άμεση σύνδεση και αλληλεπίδραση ανάμεσα στην θετική ψυχολογία, την καλή διάθεση και την απόλαυση του απλού φαγητού. Το comfort food μπορεί να λειτουργήσει σαν αυτοθεραπεία, χαλάρωση, φυσικό ηρεμηστικό, ευχαρίστηση, ευεξία, αναζωογόνηση… σαν μια «ζεστή» αγκαλιά σε μια δύσκολη ημέρα!
Είμαστε «εκπαιδευμένοι» να αναζητάμε το συναισθηματικό φαγητό και την απόλαυση αυτού, όχι τόσο για να χορτάσουμε την πείνα μας αλλά τα συναισθήματά μας. Δεν είναι μόνο ψυχολογικό το θέμα: το φαγητό ενεργοποιεί ορμόνες, και οι ορμόνες μας κάνουν να νιώθουμε. Δεν είναι τυχαία η επιλογή του οργανισμού όταν νιώθει «πεσμένος» να επιλέγει τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες, λίπος και σάκχαρα, συστατικά δηλαδή που περιέχει κατά κατά κόρον κάθε πιθανό comfort food.
Υπάρχουν άπειρες θεωρίες για το τι κάνει κάθε γεύση: το αλμυρό ενεργοποιεί οξυτοκίνη, που εκκρίνεται με την αγκαλιά, η ζάχαρη και το άμυλο σεροτονίνη, που είναι το χημικό αντίστοιχο της ευτυχίας. Δυστυχώς αυτά τα συναισθήματα δεν ξυπνάνε με τα καρότα, ας πούμε, ή με τα κολοκυθάκια στον ατμό. Μας αρέσουν τα λαχανικά, αλλά δεν τα λατρεύουμε σε μια ώρα ανάγκης. Όταν θέλουμε ασφάλεια, αυτό που θέλουμε είναι θερμίδες.
Οι έρευνες έχουν δείξει επίσης ότι υπάρχει διαφορά επιλογών ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες. Συνήθως οι γυναίκες επιλέγουν να βελτιώσουν την διάθεσή τους με ένα κομμάτι σοκολάτα ή σνακ, όπως τα πατατάκια, ενώ οι άντρες προτιμούν ζεστά πλούσια γεύματα και φυσικά τα κλασικά φαγητά της μαμάς!
Το comfort food ποικίλει από χώρα σε χώρα και αυτό συμβαίνει γιατί πρόκειται για το φαγητό με το οποίο μεγαλώσαμε παραδοσιακά αλλά και τις γεύσεις που είναι ενταγμένες, αφομοιωμένες στην κουζίνα και την κουλτούρα κάθε χώρας.
Ο δυτικός κόσμος συγκινείται κυρίως από το συνδυασμό «κρέας/πατάτες» και υπάρχει σε όλα τα κυριακάτικα γεύματα όλων των χωρών: Κάθε γωνιά και μία παραλλαγή με ένα συνδυασμό που συνεχώς μας θυμίζουν να μην κάνουμε, αλλά πάει περίπατο όταν μαγειρεύουμε γι’ αυτούς που αγαπάμε.
Η ελληνική κουζίνα είναι γεμάτη από comfort food. Μια μεγάλη ποικιλία φαγητών και επιδορπίων που συνδέονται με την Ελληνική παράδοσή και το οικογενειακό τραπέζι, πιάτα γεμάτα με συνδυασμούς που παρηγορούν τις ταλαιπωρημένες ψυχές. Το γιουβέτσι, τα γεμιστά, ο μουσακάς, τα κεφτεδάκια, μια σούπα γιουβαρλάκια, το σπανακόρυζο, τα σουτζουκάκια, το σουβλάκι, η φασολάδα, μια κλασική πίτα γλυκιά ή αλμυρή, παραδοσιακά σνακ και γλυκίσματα και πάει λέγοντας.
Όμως κοινά για όλη την υφήλιο είναι ένα κομμάτι σοκολάτας, το παγωτό, το έτοιμο φαγητό, οι πατάτες, τα ζυμαρικά, το κρέας, το γιαούρτι, οι ξηροί καρποί, το μέλι.
Καταλήγοντας, θα λέγαμε γενικότερα πως comfort food είναι το φαγητό το οποίο μας κάνει να νιώθουμε όμορφα συναισθήματα. Είναι αυτό που λατρεύουμε να τρώμε αλλά και να μαγειρεύουμε.
