Σχολικός εκφοβισμός: Πώς να αντιμετωπίσετε το παιδί που ασκεί bullying

Ο σχολικός εκφοβισμός είναι ένας εφιάλτης για τους γονείς που έχουν ένα παιδί θύμα bullying. Ο τρόμος όμως μεγαλώνει όταν διαπιστώνουν ότι το παιδί τους είναι ο θύτης. Τι μπορούν να κάνουν για να το βοηθήσουν; Οι ειδικοί απαντούν.

Το «αντίο» στα σχολικά χρόνια και η ολοκλήρωση ενός κύκλου για κάποια παιδιά θα συνδεθεί με νοσταλγία και για άλλα με ανακούφιση. Ως προς τη δεύτερη ομάδα και τους σχετικούς αριθμούς, πρόκειται για 1 στα 5 παιδιά 12-18 ετών που υπέστησαν εκφοβισμό (bullying) στο σχολείο, σύμφωνα μία αμερικανική μελέτη, ή 1 στα 2 ηλικίας 9-12 ετών σύμφωνα με άλλη, που έδειξε επιπλέον ότι ένα 15% δήλωσε θύμα διαδικτυακού εκφοβισμού (cyberbullying).

Είναι δύσκολο για τον γονέα να διαχειριστεί μια κατάσταση που θα πρέπει συχνά να αναγνωρίσει με δική του προσπάθεια αφού το παιδί δεν θα μιλήσει για όσα βιώνει ως θύμα, εξίσου δύσκολο ίσως όταν το παιδί του είναι ο θύτης. Πώς μπορούν οι γονείς να σταματήσουν την κακοποιητική συμπεριφορά του παιδιού ή ακόμα και να αποτρέψουν την εκδήλωσή της;

Η Titania Jordan, συγγραφέας βιβλίων για γονείς, και ο Δρ Larry Mitnaul, ψυχίατρος παιδιών και εφήβων, μοιράζονται πολύτιμες συμβουλές.

1. Δώστε προσοχή

Δεν είναι βέβαιο ότι η συμπεριφορά του παιδιού σας θα φτάσει στα αφτιά σας αν δεν αναζητήσετε εσείς πληροφορίες από το σχολικό περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων δασκάλων και άλλων γονιών.

Έπειτα, ένα ειδικό λογισμικό παρακολούθησης της online δραστηριότητας του παιδιού θα μπορούσε να φανεί χρήσιμο στον εντοπισμό κάθε είδους cyberbullying που μπορεί να περιλαμβάνει άμεση παρενόχληση με αποστολή προσβλητικών μηνυμάτων κειμένου ή επιθετικά και αρνητικά σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είτε έμμεση με τη δημοσίευση φωτογραφιών ενοχλητικών για το θύμα ή τον αποκλεισμό του από ένα παιχνίδι ή μια συζήτηση.

2. Παραμείνετε ψύχραιμοι

Η ψυχραιμία είναι απαραίτητη όσο ενοχλητικό και αν σας φαίνεται ότι το παιδί σας πληγώνει άλλους με τη συμπεριφορά του. Μια έντονη συναισθηματική αντίδραση θα το απέτρεπε μάλλον από το να ανοιχτεί και να μιλήσει για την εκφοβιστική του συμπεριφορά αλλά και γιατί την υιοθετεί, εξηγούν οι ειδικοί. «Δώστε πρώτα στο παιδί να καταλάβει ότι το αγαπάτε άνευ όρων προτού κάνετε ερωτήσεις σχετικά με την κατάσταση ή του εξηγήσετε τη σοβαρότητα της συμπεριφοράς του» συστήνουν.

3. Συζητήστε τη συμπεριφορά του

Προσεγγίστε το παιδί και, με την παρουσία κάποιου ακόμα ενήλικα που ζείτε μαζί ιδανικά, ενημερώστε το ότι γνωρίζετε τι συμβαίνει κι οτι μπορεί να σας μιλήσει. Προσπαθήστε να μάθετε αν ο εκφοβισμός ήταν μεμονωμένο γεγονός ή συστηματική συμπεριφορά, γιατί την υιοθέτησε και μιλήστε μαζί του για την ενσυναίσθηση, για το πώς μπορεί να αισθάνεται το παιδί που δέχεται τις ηλεκτρονικές, λεκτικές ή σωματικές επιθέσεις.

4. Δοκιμάστε νέες στρατηγικές

Υπάρχουν πολλοί λόγοι πίσω από την επιθετικότητα του παιδιού, από μια απλή παρανόηση μέχρι το άγχος και η χαμηλή αυτοεκτίμηση. Εάν επί παραδείγματι φέρεται έτσι ως αντίδραση στη στάση ενός συμμαθητή που το ίδιο αντιλαμβάνεται ως υποτιμητική, θα πρέπει να του εξηγήσετε ότι ίσως δεν είναι αυτή η κατάσταση αλλά, ακόμα και αν πράγματι συμβαίνει, θα ήταν καλύτερα να ζητήσει τη βοήθεια του δασκάλου. Αν πάλι εμπλέκονται άλλοι παράγοντες όπως το άγχος, θα ήταν καλή ιδέα να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό.

5. Προειδοποιήστε για τις συνέπειες

Εξηγήστε του ότι κάθε πράξη έχει συνέπειες· τις συνέπειες που επιβαρύνουν το παιδί που δέχεται τον εκφοβισμό έως τις συνέπειες που θα έχει το ίδιο αν επιμείνει στην κακοποιητική συμπεριφορά. Μάθετέ του τη σημασία της μεταμέλειας και της συγγνώμης, επιβραβεύστε το όταν αλλάζει τη συμπεριφορά του και φέρεται σωστά αλλά επιβάλετε και τιμωρία, όπως στέρηση της αγαπημένης του δραστηριότητας για ένα εύλογο χρονικό διάστημα.

6. Αναζητήστε βοήθεια

Αν ο εκφοβισμός επαναλαμβάνεται ή νιώθετε ότι δεν μπορείτε να διαχειριστείτε τη συμπεριφορά του παιδιού σας και σας φέρνει εκτός εαυτού, θα πρέπει να μεριμνήσετε για την αρωγή ενός ειδικού. Ακόμη και ο παιδίατρος, σημειώνουν οι ειδικοί, μαζί με την αξιολόγηση του παιδιού για προβλήματα ψυχικής ή συμπεριφορικής υγείας, θα μπορούσε να προτείνει τρόπους αντιμετώπισης ή να παραπέμψει σε κάποιον ψυχολόγο ή ψυχίατρο.

7. Απαλλαγείτε από τις ενοχές

Μπορεί να νιώθετε ότι η συμπεριφορά του παιδιού δεν αντανακλά την ανατροφή που του δώσατε, τις αξίες και τις ηθικές αρχές. Το υπόβαθρο όμως ενός παιδιού δεν σημαίνει ότι δεν θα κάνει λάθη επιλογές. Δείτε αυτό που συμβαίνει ως μια ευκαιρία να έρθετε πιο κοντά στο παιδί σας.