Fast food: Πώς βλάπτει την υγεία των παιδιών;

Σε πολλά παιδιά αρέσει το fast food, αλλά δεδομένου ότι η άμετρη κατανάλωσή του μπορεί να έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις στη σωματική μα και την ψυχική τους υγεία, ως γονείς πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί.

Το fast food είναι πολύ ελκυστικό στα περισσότερα παιδιά, λόγω της γεύσης του, της χαμηλότερης τιμής του και της ευκολίας. Καθώς συνήθως τα παιδιά δεν κατανοούν γιατί αυτού του είδους η διατροφή επηρεάζει αρνητικά την υγεία τους μπορεί να είναι αρκετά εθιστικό.

Πώς ακριβώς επηρεάζει τα παιδιά, πώς μπορούμε να κάνουμε υγιεινές αντικαταστάσεις και πρέπει να βγάλουμε το fast food τελείως από τη διατροφή τους;

Πώς επηρεάζει η τακτική κατανάλωση fast food την υγεία των παιδιών

Τα fast food είναι συνήθως τρόφιμα με πολλές θερμίδες, σάκχαρα, αλάτι, πρόσθετα και τρανς λιπαρά. Ως εκ τούτου, η πολύ συχνή κατανάλωσή τους μπορεί να προκαλέσει:

Εθισμός
Πολύ fast food στην παιδική ηλικία καθιστά δύσκολη την υγιεινή διατροφή αργότερα, ακόμα και αν σχετικά ιατρικά προβλήματα είναι παρόντα, καθώς παιδικές διατροφικές συνήθειες σταθεροποιούνται έως την ενήλικη ζωή.

Πεπτικά προβλήματα
Η κατανάλωση κορεσμένων- τρανς λιπαρών μπορεί να οδηγήσει σε πιο αργή πέψη με συμπτώματα καούρας και παλινδρόμησης.

Δυσκοιλιότητα
Μεγάλη δόση θερμίδων, λιπαρών, σακχάρων και άλλων υδατανθράκων σε πολλά γεύματα, αλλάζει τις διατροφικές επιθυμίες του παιδιού και καθιστά λιγότερο πιθανό να τρώει ίνες, φρούτα, λαχανικά και γάλα.

Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερες πιθανότητες δυσκοιλιότητας.

Πιθανές διαταραχές στον ύπνο
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Public Health Nutrition», τα παιδιά που κατανάλωναν ζαχαρούχα ροφήματα σε τακτική βάση (τουλάχιστον μία φορά την ημέρα), κοιμόντουσαν λιγότερο ενώ όσα έπιναν τέτοιου είδους ροφήματα μία φορά την εβδομάδα δεν απολάμβαναν την ίδια ποιότητα ύπνου με εκείνα που έπιναν σπάνια.

Παχυσαρκία
Σύμφωνα με τους ειδικούς, υπάρχει μεγάλη σχέση μεταξύ της κατανάλωσης γρήγορου φαγητού και υψηλότερου δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) σε μικρά παιδιά και εφήβους. Ένα γεύμα fast food θα μπορούσε να προσθέσει 160 και 310 επιπλέον χιλιοθερμίδες στην καθημερινή πρόσληψη θερμίδων στους εφήβους και στα μικρότερα παιδιά, αντίστοιχα. Επιπλέον, διάφορες μελέτες που αναλύθηκαν στο περιοδικό «Obesity Reviews» το 2019, επιβεβαίωσαν ότι το fast food αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την παιδική παχυσαρκία.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η παχυσαρκία μπορεί να αποτελέσει αιτία εμφάνισης χρόνιων ασθενειών στην ενήλικη ζωή, όπως είναι ο διαβήτης τύπου 2 και οι καρδιαγγειακές παθήσεις.

Λιγότερη ενέργεια
Το fast food μπορεί να καταστείλει τη συμμετοχή σε εξωσχολικές δραστηριότητες επειδή δεν παρέχει επαρκείς θρεπτικές ουσίες για άσκηση. Η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας δεν κρατά μόνο εκτός των ομάδων τα παιδιά αλλά βλάπτει και τη σωματική και ψυχική τους υγεία.

Προβλήματα συμπεριφοράς-Υπερδραστηριότητα
Αναγκαία λιπαρά οξέα, τυπικά λείπουν από το πρόχειρο φαγητό. Σε αυτά περιλαμβάνονται ωμέγα-3 και ωμέγα-6 πολυακόρεστα λιπαρά, που δεν μπορούν να παραχθούν από τον οργανισμό και που χρειάζονται σε υψηλές συγκεντρώσεις στον εγκέφαλο και στον αμφιβληστροειδή.

Η έλλειψη τέτοιων θρεπτικών ουσιών εκτιμάται ότι συνδέεται με αυξημένη αντικοινωνική συμπεριφορά και ίσως υπερδραστηριότητα, αν και χρειάζονται νέες έρευνες για να αποδειχτεί.

Το 2022, το περιοδικό «SAGE Open» κατέγραψε μια θετική συσχέτιση μεταξύ της συχνότητας κατανάλωσης fast food και της ανάπτυξης επιθετικών συμπεριφορών στους εφήβους.

Μια άλλη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο «European Journal of Clinical Nutrition» ανέφερε πως το 33% των παιδιών που έτρωγαν γρήγορο φαγητό στην πρώιμη παιδική ηλικία εμφάνισαν μεγαλύτερη υπερκινητικότητα από τα άλλα σε ηλικία 7 ετών.

Aτοπικές νόσοι
Πρόσληψη πρόχειρου φαγητού περισσότερο από 3 φορές την εβδομάδα, συνδέεται με μεγαλύτερες πιθανότητες ατοπικών νόσων, όπως άσθμα, έκζεμα ή ρινίτιδα.

Μειωμένη ακαδημαϊκή επίδοση
Μακροπρόθεσμα, η μεγάλη συχνότητα κατανάλωσης fast food θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει αρνητικά τη σχολική επίδοση των παιδιών και την ανάπτυξη των ακαδημαϊκών τους δεξιοτήτων.
Η κατανάλωση junk food 4-6 φορές την εβδομάδα οδηγεί σε χαμηλότερες ικανότητες στα μαθηματικά και την ανάγνωση σε σύγκριση με παιδιά που δεν τρώνε τόσο πρόχειρο φαγητό.

Το πρόχειρο φαγητό μπορεί να οδηγήσει σε κακές επιδόσεις, λόγω υψηλών σακχάρων που ακολουθούνται από πτώση τους και φτωχή συγκέντρωση που καθιστούν δύσκολη την ολοκλήρωση εργασιών οι οποίες χρειάζονται εκτεταμένες περιόδους εστιασμένης προσοχής.

Διακυμάνσεις στο σάκχαρο μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε διακυμάνσεις διάθεσης και έλλειψη εγρήγορσης, καθώς και μειωμένη συμμετοχή στην τάξη.

Κακή ψυχική υγεία – Kατάθλιψη

Η τακτική του κατανάλωση οδηγεί σε μακροχρόνια προβλήματα υγείας, μαζί με συναισθηματικά προβλήματα και χαμηλή αυτοεκτίμηση- ίσως και σε κατάθλιψη, καθώς και χρόνιες νόσους μελλοντικά. Ορισμένα παιδιά που καταναλώνουν junk food αντιμετωπίζουν κίνδυνο εμφάνιση κατάθλιψης ακόμα και χωρίς παχυσαρκία. Τα αρνητικά συναισθήματα, η θλίψη και η κατάθλιψη μπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη, τις ακαδημαϊκές επιδόσεις και τις διαπροσωπικές σχέσεις παιδιών και ενήλικων.

Κάνοντας το πιάτο του παιδιού πιο υγιεινό

Αντί για το γνωστό χάμπουργκερ
Αντικαταστήστε το ψωμάκι του μπέργκερ με ψωμί ολικής αλέσεως με σουσάμι. Προσθέστε ψητό κοτόπουλο ή κάποιο άλλο άπαχο κρέας, λαχανικά και τη δική σας σπιτική σως.

Αντί για πατάτες τηγανιτές
Φτιάξτε πατάτες φούρνου με λίγο δεντρολίβανο και θυμάρι.

Αντί για πίτσα από έξω
Ετοιμάστε την στο σπίτι με πιτάκια ολικής αλέσεως, τυρί κότατζ, λαχανικά, μανιτάρια, κρεμμυδάκι και φρέσκια σάλτσα ντομάτας.

Αντί για γλυκό και αναψυκτικά
Προτιμήστε φρέσκα, ολόκληρα φρούτα για επιδόρπιο και φυσικούς χυμούς ή smoothies αντί για ζαχαρούχα, έτοιμα ροφήματα.

Πρέπει τα παιδιά να «κόψουν» τελείως το fast food;
Καλό είναι να αναζητάτε πάντα υγιεινές εναλλακτικές λύσεις όπως οι παραπάνω για να μην νιώθουν τα παιδιά πως στερούνται κάποια συγκεκριμένα τρόφιμα και για να μην τους λείπουν. Φυσικά, είναι αδύνατο να μην φάνε ποτέ fast food, αλλά όσο πιο σπάνια τόσο προφανώς το καλύτερο όχι μόνο για εκείνα αλλά και για όλη την οικογένεια.