Νεώτερα δεδομένα για τη φρουκτόζη: Μήπως τελικά δεν είναι το ιδανικό υποκατάστατο της ζάχαρης;

Η κοινή ζάχαρη αποτελείται από δύο μόρια: τη γλυκόζη και τη φρουκτόζη. Η γλυκόζη όπως είναι γνωστό έχει υψηλό γλυκαιμικό δείκτη και προκαλεί απότομη αύξηση της ινσουλίνης, ενώ δεν είναι γλυκιά. Απεναντίας, η φρουκτόζη έχει χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη και αυξημένη γλυκύτητα, γι’ αυτό και για αρκετά χρόνια την προτείναμε σε άτομα που ζουν με διαβήτη για καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο.

Οι σύγχρονοι διαιτολόγοι συμβουλεύαμε διαβητικούς και μη ανθρώπους να προτιμούν τη φρουκτόζη από τη ζάχαρη γιατί δεν ανεβάζει απότομα τα επίπεδα της γλυκόζης και παράλληλα είναι πιο γλυκιά.

Ωστόσο την τελευταία τριετία, όλο και περισσότερες μελέτες έρχονται στην επιφάνεια που αναιρούν την «ακίνδυνη» χρήση της φρουκτόζης και βάζουν ερωτηματικά ως προς τη μέχρι τώρα αντιμετώπισή της.

Πιο συγκεκριμένα, μελέτες δείχνουν ότι ο μεταβολισμός της φρουκτόζης στο συκώτι μειώνει απότομα την ενέργεια σε μορφή ATP με αποτέλεσμα να ενεργοποιείται η διαδικασία της λιπογένεσης, όπως ακριβώς γίνεται και με την κατανάλωση αλκοόλ (Bray GA 2013). Επιπροσθέτως, η φρουκτόζη αυξάνει την παραγωγή ουρικού οξέως αλλά και των τριγλυκεριδίων. Όσον αφορά στο γλυκαιμικό έλεγχο, όχι μόνο δεν τον βελτιώνει αλλά μακροπρόθεσμα τον χειροτερεύει καθώς προκαλεί αντίσταση στην ινσουλίνη. Τέλος, υπάρχουν αναφορές ότι η φρουκτόζη αυξάνει το οξειδωτικό στρες προκαλώντας κυτταρική δυσλειτουργία και γήρανση (Lustig RH 2013). Υπόνοιες υπάρχουν ότι η φρουκτόζη, όπως και η ζάχαρη, επιδρά στο κέντρο ηδονής του εγκεφάλου και ως εκ τούτου το άτομο που την καταναλώνει εθίζεται σε αυτήν.

Συμπερασματικά, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην συχνότητα κατανάλωσης φρουκτόζης ως υποκατάστατο ζάχαρης. Προτείνεται η κατανάλωση μικρότερης ποσότητας κοινής ζάχαρης ή η επιλογή μαύρης (ακατέργαστης) ζάχαρης σε φυσιολογική ποσότητα στα καθημερινά ροφήματα (1-1,5 κουταλιά του γλυκού) αντί για φρουκτόζη.