Ποιος ήταν ο πρώτος σεφ του κόσμου;

Ο πρώτος σεφ της ιστορίας ήταν ο Αρχέστρατος ο Συρακούσιος!

Η ενασχόληση με τη μαγειρική είναι μια αγαπημένη συνήθεια για πολλούς, που την χρησιμοποιούν άλλοι για τη διεκπεραίωση μιας απλής συνταγής και άλλοι για να παρουσιάσουν ένα μικρό έργο τέχνης, στο πιάτο.

Λίγοι γνωρίζουν ότι οι αρχαίοι ημών πρόγονοι ήταν οι πρώτοι που μελέτησαν ενδελεχώς την έννοια της απόλαυσης του φαγητού. Η εφεύρεση της λέξης «γαστρονομία» (δηλαδή κανόνες του… στομαχιού, από τις λέξεις γαστήρ και νόμος) ανήκει στον πρώτο σεφ της ιστορίας, στον Συρακούσιο Αρχέστρατο.

Ο διάσημος ποιητής και φιλόσοφος έζησε τον 4ο αι. π.Χ. και ήταν ο πρώτος που μελέτησε τους κανόνες περί ορέξεως. Στο περίφημο ποίημά του με τίτλο «Ηδυπάθεια» ο ποιητής ξεναγεί με γλαφυρές λεπτομέρειες τον αναγνώστη στα μυστικά της αρχαιοελληνικής κουζίνας, αφιερώνοντας ολόκληρα κεφάλαια στο ψάρι, στα όσπρια και στο κρασί – με άλλα λόγια στα τρόφιμα που χαρακτηρίζουν ως σήμερα την ελληνική διατροφή. Ήταν ο πρώτος που αντιμετώπισε την μαγειρική ως τέχνη και οι βασικοί του κανόνες ήταν οι εξής:

– Αγνά υλικά για την παρασκευή φαγητού.

– Αρμονία των υλικών μεταξύ τους.

– Όχι στις βαριές σάλτσες και στα καυτερά υλικά. Καλύπτουν και δεν αναδεικνύουν τις επιμέρους γεύσεις.

– Καρύκευμα του πιάτου με μέτρο έτσι ώστε να υπάρχει αρμονία των γεύσεων και των αρωμάτων του φαγητού.

Σ τους 300 στίχους της «Ηδυπάθειας», ο Αρχέστρατος δείχνει ότι η αρχαία ελληνική κουζίνα ήταν πλούσια σε δημητριακά, ψάρια, λαχανικά και φρούτα, ενώ με γλαφυρό και ανάλαφρο τρόπο περιγράφει τα ταξίδια που έκανε σε πολλούς τόπους με σκοπό να γνωρίσει τις διαφορετικές κουζίνες και γαστρονομικές συνήθειες.

Επιπλέον, ως γνήσιος λάτρης του καλού φαγητού συμβουλεύει τον αναγνώστη του πού θα βρει τα καλύτερα προϊόντα και πώς θα τα γευτεί όπως πρέπει. Μαθαίνουμε λοιπόν, ότι η Αθήνα διέθετε την καλύτερη και φρεσκότερη μαρίδα, η Μυτιλήνη φημιζόταν για τα χτένια, η λίμνη Αμβρακία κι η Καλυδωνία για την πέρκα και η Καρχηδόνα για τα τήθεα (θαλασσινά όστρακα).

Ο Συρακούσιος ποιητής αναφέρει ακόμη ότι το αττικό μέλι αναδεικνύει τη γεύση οποιασδήποτε πίτας, ο γόνος είναι ένας εξαιρετικός μεζές αν τηγανιστεί με τσουκνίδες και μυρωδικά και ότι ο καρχαρίας είναι εκλεκτή τροφή, χαρακτηρίζοντάς τον ως ανθό του νέκταρος. Παράλληλα, συμβουλεύει να μην καταναλώνουμε νερό πριν το φαγητό, γιατί καταστρέφουμε τις τροφές που τρώμε.

Αντιθέτως, θεωρεί πως πρέπει να πίνουμε νερό πριν το κρασί, αφού με τον τρόπο αυτό εξασθενεί η δύναμη κι η σπιρτάδα του κρασιού και σημειώνει ότι το καλύτερο κρασί, που είναι ελαφρύ για το στομάχι, είναι το γλυκό κρασί της Λέσβου.