Αλάτι, το άλας της ζωής!

Το αλάτι είναι ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία της καθημερινής μας ζωής και οι γνωστές του χρήσεις ξεπερνούν τις 14000!!! Πολλές από αυτές αφορούν τις χημικές ιδιότητες των συστατικών του αλατιού (χλώριο και νάτριο) και αφορούν τη διατροφή ανθρώπων και ζώων όπως και πολλά άλλα καθημερινά θέματα.

Το αλάτι βρίσκεται ελεύθερο στη φύση, είτε σαν ορυκτό είτε σαν το αποτέλεσμα της εξάτμισης του θαλασσινού νερού. Το αλάτι φτάνει στη Γη όμως και από το διάστημα, με τους μετεωρίτες. Το γεγονός ότι εντοπίστηκε αλάτι στον Άρη κάνει τους επιστήμονες να πιστεύουν ότι εκεί μπορεί να υπάρχουν ίχνη ζωής.

Η Ιστορία του αλατιού
Όλοι μας, όταν ακούμε τη λέξη αλάτι, σκεφτόμαστε αυτό το λευκό υλικό που κάνει τα φαγητά μας τόσο πιο νόστιμα. Σίγουρα το αλάτι είναι αυτό το υλικό, όμως κάνει πολύ μα πολύ περισσότερα πράγματα από το να νοστιμίζει το φαγητό μας.

Το αλάτι είναι απαραίτητο συστατικό της διατροφής ανθρώπων, ζώων και ορισμένων φυτών. Είναι ίσως το πιο αποτελεσματικό και με μεγάλη διάρκεια συντηρητικό τροφίμων. Οι βιομηχανικές του χρήσεις είναι αμέτρητες. Για την ακρίβεια, το αλάτι έχει ενδιαφέρον και στη σημερινή μας ζωή, αλλά και στην ιστορία της ανθρωπότητας μέσα στους αιώνες.

Το αλάτι αποτελούσε πάντα ένα βασικό συστατικό της καθημερινότητας ώστε έγινε και το βασικό θέμα σε μύθους, θρύλους και παραμύθια ανά τον κόσμο. Υπάρχουν αμέτρητες αναφορές στο αλάτι τόσο σε διηγήματα και παραμύθια όσο και στην ποίηση διεθνώς.

Το αλάτι επίσης χρησίμευσε ως νόμισμα σε διάφορα σημεία του κόσμου και μάλιστα υπήρξε και η αιτία πολέμων. Το να προσφέρει κανείς ψωμί και αλάτι στους επισκέπτες του (ή το «φάγαμε ψωμί και αλάτι» όπως λέμε εμείς) αποτέλεσε έθιμο σε πολλά σημεία του κόσμου με εντελώς διαφορετική κουλτούρα. Επίσης χρησιμοποιήθηκε στην αγγειοπλαστική.

Η παρασκευή του αλατιού αναφέρεται τόσο στην κινέζικη όσο και στην αιγυπτιακή ιστορία. Ειδικά για τους αρχαίους Αιγύπτιους, το αλάτι αποτελούσε απαραίτητο συστατικό για την ταρίχευση των νεκρών (μούμιες). Το αλάτι αποτελούσε και σπουδαίο οικονομικό παράγοντα στην αρχαιότητα καθώς χρησιμοποιούνταν ως νόμισμα στην αρχαία Ελλάδα, κυρίως ως ανταλλαγή ειδών (αλάτι για σκλάβους). Οι Ρωμαίοι που έφτιαξαν σπουδαία έργα υποδομής αναφέρεται ότι είχαν ήδη φτιάξει εγκαταστάσεις όρυξης και επεξεργασίας αλατιού. Επίσης υπάρχουν αναφορές ότι κάποιοι Ρωμαίοι στρατιώτες πληρώνονταν με αλάτι (ως μισθός). Οι εξερευνητές του νεότερου κόσμου κουβαλούσαν μαζί τους αλάτι σε κάθε αποστολή εξερεύνησης.

Επίσης, το αλάτι έπαιξε σημαντικό ρόλο σε πολλά θρησκευτικά τελετουργικά ανά τους αιώνες, σε διαφορετικές θρησκείες, συμβολίζοντας κυρίως την αγνότητα. Στη Βίβλο υπάρχουν περισσότερες από 30 αναφορές στο αλάτι (π.χ. αναφέρεται ως «το αλάτι της γης»). Σε ορισμένες θρησκείες το αλάτι χρησιμοποιείται στο ιερό των ναών ως σύμβολο αγνότητας.

Σε νεότερες εποχές, παράδειγμα της σημασίας του αλατιού στην οικονομία αποτέλεσε η Βενετία. Μέσω του μονοπωλίου που είχε στην αγορά του αλατιού, η Βενετία εξελίχθηκε σε οικονομική δύναμη. Τα ορυχεία αλατιού ανά τον κόσμο, εξακολουθούν να προσφέρουν έσοδα στις χώρες, καθώς έχουν μετατραπεί σε τουριστικά θέρετρα ή αξιοθέατα. Το Salzburg της Αυστρίας έχει μετατρέψει τα 4 ορυχεία αλατιού που διαθέτει σε τουριστικά θέρετρα. Στη Βολιβία, η περιοχή όπου παράγεται αλάτι είναι τουριστικό αξιοθέατο και μάλιστα διαθέτει ένα εντυπωσιακό ξενοδοχείο φτιαγμένο εξολοκλήρου από αλάτι.

Οι αμέτρητες χρήσεις του
Οι 14000 χρήσεις του αλατιού, που ήδη αναφέραμε στην εισαγωγή, ίσως σε μας να φαίνονται πάρα πολλές. Όμως οι περισσότερες από αυτές τις χρήσεις ήταν γνωστές στις προηγούμενες γενιές. Πολλές από αυτές τις χρήσεις ήταν το να βοηθήσουν σε απλές καθημερινές δουλειές του νοικοκυριού πριν την εμφάνιση των σύγχρονων χημικών καθαριστικών και συντηρητικών. Πολλές από αυτές τις χρήσεις έχουν στην ουσία περάσει στην αχρηστία, όμως εξακολουθούν να είναι πρακτικές και πολύ οικονομικές.

· Στην κουζίνα
Βράσιμο νερού – το αλάτι που προσθέτουμε στο νερό κάνει το νερό να βράζει σε μεγαλύτερη θερμοκρασία, επομένως μειώνει τον αναγκαίο χρόνο βρασίματος (δεν κάνει το νερό να βράζει πιο γρήγορα).
Ξεφλούδισμα αυγών – αν βράσουμε τα αυγά σε αλατισμένο νερό, θα μπορέσουμε να τα ξεφλουδίσουμε πιο εύκολα.
Αβγά ποσέ – αν χρησιμοποιήσουμε τον ατμό από αλατισμένο νερό, τα ασπράδια θα δέσουν καλύτερα.
Φρεσκάδα αβγών – γεμίστε μία κούπα με νερό και προσθέστε δύο κουταλάκια του γλυκού αλάτι. Βάλτε μέσα το αβγό. Τα φρέσκα αβγά θα πάνε στον πάτο ενώ τα παλιά αβγά θα επιπλέουν.
Διατήρηση φρούτων – κομμένα μήλα, αχλάδια και πατάτες αν βουτηχτούν σε κρύο ελαφρά αλατισμένο νερό δεν θα μαυρίσουν.
Βραστές πατάτες – σουρώστε τις βρασμένες πατάτες και βάλτε τις πάλι στην κατσαρόλα. Ραντίστε τις με αλάτι. Με αναμμένο το μάτι της κουζίνας ανακατέψτε με μία κουτάλα τις πατάτες (ή κουνήστε ολόκληρη την κατσαρόλα). Το αλάτι θα απορροφήσει όλο το επιπλέον νερό που έχουν διατηρήσει οι πατάτες στο εσωτερικό τους.
Πλύσιμο σπανακιού – πλύντε το σπανάκι σε αλατισμένο νερό, μία φορά αρκεί.
Σαλάτες – αλατίστε τις σαλάτες αμέσως πριν τις σερβίρετε, τα λαχανικά θα διατηρηθούν τραγανά.
Καθαρισμός Πουλερικών – για να αφαιρέσετε πιο εύκολα τα νεύρα των φτερών από τα πουλερικά, τρίψτε το δέρμα με αλάτι πριν αρχίσετε να καθαρίζετε το πουλερικό.
Ζαχάρωμα – όταν φτιάχνετε γλάσο για γλυκίσματα προσθέστε ελάχιστο αλάτι, θα αποφύγετε το ζαχάρωμα.
Λαδωμένα κατσαρολικά – τρίψτε το σκεύος με χαρτί κουζίνας και αλάτι. Το λίπος θα εξαφανιστεί.
Λεκιασμένες κούπες – τρίψτε τις κούπες με αλάτι, θα εξαφανιστούν οι επίμονοι λεκέδες από καφέ ή τσάι.
Καθαρισμός φούρνου – το αλάτι και η κανέλα αφαιρούν τις δυσάρεστες οσμές του καμμένου φαγητού από το φούρνο. Ανακατέψτε αλάτι και κανέλλα σε νερό και ψεκάστε τον φούρνο όταν είναι ακόμη ζεστός (όχι καυτός). Όταν στεγνώσει, τρίψτε τον με μία βούρτσα ή σκληρό ύφασμα.
Το λάδι πήρε φωτιά – αν ξεχάσετε το λάδι στο τηγάνι και πάρει φωτιά, ρίξτε μία χούφτα αλάτι. Η φλόγα θα υποχωρήσει και θα μπορέσετε να απομακρύνετε το φλεγόμενο τηγάνι.
Καφές φίλτρου – μία ελάχιστη δόση αλατιού μέσα στο φίλτρο της καφετιέρας όταν φτιάχνετε καφέ, θα βελτιώσει τη γεύση αλλά κυρίως θα αφαιρέσει την πικράδα που παίρνει ο καφές όταν μένει πολλές ώρες στην κανάτα της καφετιέρας.
Μυρωδιά κρεμμυδιού – τρίψτε τα δάχτυλά σας με ένα μείγμα από αλάτι και ξύδι.
Κλειστά δοχεία – αν χρησιμοποιείτε σπάνια τα θερμός ή κλειστές κανάτες/δοχεία, αφού τα πλύνετε και στεγνώσουν, ρίξτε λίγο αλάτι πριν τα κλείσετε και τα αποθηκεύσετε ξανά. Το αλάτι θα εμποδίσει τα δοχεία να μυρίζουν «κλεισούρα». Θυμηθείτε να ξεπλύνετε το αλάτι πριν τα ξαναχρησιμοποιήσετε.
Γυάλισμα ασημικών – πριν τα πλύνετε, τρίψτε τα με αλάτι.
Καθάρισμα χαλκού – για να αφαιρέσετε τους λεκέδες και τις δυσχρωμίες σε χάλκινα αντικείμενα, ρίξτε αλάτι πάνω στο προβληματικό σημείο και τρίψτε το με ύφασμα βουτηγμένο σε ξύδι.
Καθάρισμα νεροχύτη – ρίξτε ένα μείγμα από νερό και μπόλικο αλάτι στο νεροχύτη σας. Θα εξαφανίσει τις οσμές των σωληνώσεων και θα καθυστερήσει τη συγκέντρωση των λιπαρών υπολειμμάτων στο εσωτερικό των σωλήνων.
Επιφάνειες κοπής – αφού τις πλύνετε με νερό και σαπούνι, τρίψτε τις ξύλινες επιφάνειες κοπής με ένα υγρό ύφασμα και αλάτι. Θα γυαλίσουν, θα καθαρίσουν και θα γίνουν λίγο πιο ελαφριές.
Αν σας έπεσε περισσότερο αλάτι – αν στο βραστό φαγητό που ετοιμάζετε σας έπεσε περισσότερο αλάτι, κόψτε μία ή δύο πατάτες στη μέση και ρίξτε τις μέσα στην κατσαρόλα. Η πατάτα θα απορροφήσει το αλάτι.
Αποφυγή μουχλιάσματος – για να μην μουχλιάζει εύκολα το τυρί, τυλίξτε το με ένα πανί βρεγμένο με αλατόνερο πριν το βάλετε στο ψυγείο.
Σφιχτή μαρέγκα – με μία ελάχιστη ποσότητα αλατιού στο χτύπημα των ασπραδιών, η μαρέγκα θα γίνει πιο σφιχτή / δεμένη.

· Στο Νοικοκυριό
Καθαρισμός μπρούντζου – φτιάξτε μία κρέμα αναμειγνύοντας ίσα μέρη από αλάτι, αλεύρι και ξύδι. Απλώστε την κρέμα στο μπρούτζινο αντικείμενο, αφήστε την για καμιά ώρα και μετά καθαρίστε την τρίβοντας με μαλακό πανί.
Σκούπες – η καινούργια σας σκούπα θα κρατήσει περισσότερο αν την μουλιάσετε σε χλιαρό αλατόνερο πριν την χρησιμοποιήσετε.
Λεκέδες από κρασί – σκουπίστε με χαρτί κουζίνας όσο γίνεται περισσότερο από το κρασί που χύθηκε και σκεπάστε το λεκέ με αλάτι. Το αλάτι θα απορροφήσει το υπόλοιπο κρασί. Μετά ξεπλύνετε με κρύο νερό ή αν πρόκειται για χαλί, τρίψτε το αλάτι και σκουπίστε με την ηλεκτρική σκούπα.
Σφουγγάρια – ανανεώστε τα αφήνοντάς τα να μουλιάσουν σε αλατόνερο αφού πρώτα τα έχετε πλύνει.
Σαπουνάδες – αν από το λούσιμό σας ή από το πλυντήριο, το σιφόνι του μπάνιου βγάζει αφρούς, ρίξτε λίγο αλάτι πάνω στο σιφόνι. Ο αφρός θα «κάτσει».
Ξεθωριασμένα χρώματα – πλύντε τα χρωματιστά υφάσματα που έχουν ξεθωριάσει (κουρτίνες, χαλάκια) με αλατόνερο για να ζωντανέψετε τα χρώματα.
Λεκέδες ιδρώτα – Διαλύστε 4 κουταλιές της σούπας αλάτι σε 250 γραμμάρια καυτό νερό. Βρέξτε ένα σφουγγάρι και καθαρίστε με το σφουγγάρι το ύφασμα μέχρι να εξαφανιστούν οι λεκέδες.
Κιτρινισμένα ασπρόρουχα – Βράστε τα ασπρόρουχα σε διάλυμα από νερό, αλάτι και μαγειρική σόδα για περίπου 1 ώρα.
Λεκέδες από αίμα – μουλιάστε τα βαμβακερά και λινά υφάσματα σε κρύο αλατόνερο και μετά πλύντε τα με χλιαρό νερό και σαπούνι.
Μούχλα και σκουριά – μουσκέψτε τους λεκέδες από μούχλα και σκουριά με ένα μείγμα από χυμό λεμονιού και αλάτι. Αν πρόκειται για ύφασμα απλώστε το στον ήλιο και μετά πλύντε το με σαπούνι.
Σιδέρωμα / Σίδερο – αν κάτι κόλλησε στην πλάκα του σίδερου, ρίξτε λίγο αλάτι πάνω σε ένα χαρτί και περάστε από πάνω το καυτό σίδερο για να καθαρίσει η πλάκα.

· Στην Υγεία & την Ομορφιά
Γαργάρες – αν πονάει ο λαιμός σας, κάντε γαργάρες με χλιαρό αλατόνερο (1 ποτήρι νερό με μισή κουταλιά της σούπας αλάτι).
Δόντια και Ούλα – κάντε πλύσεις στόματος με ένα μείγμα αλατιού και μαγειρικής σόδας (ίσα μέρη διαλυμένα σε νερό). Το διάλυμα αυτό δυναμώνει τα ούλα, λευκαίνει τα δόντια και διατηρεί την ανάσα σας καθαρή.
Για τα μάτια – ένα κουταλάκι του γλυκού αλάτι διαλυμένο σε νερό είναι πρώτης τάξεως καλλυντικό για τα μάτια. Χρησιμοποιήστε το για να ξεπλύνετε (εξωτερικά) τα κουρασμένα μάτια ή φτιάξτε κομπρέσες για τα πρησμένα μάτια.
Ποδόλουτρα – κάντε ποδόλουτρο σε αλατόνερο για να ξεκουράσετε τα πόδια σας, ξεπλύνετε με δροσερό νερό.
Τσιμπήματα εντόμων – βρέξτε το σημείο που σας τσίμπησε το έντομο και ρίξτε επάνω αλάτι για να ανακουφιστείτε από τον πόνο.
Στη μπανιέρα – ρίξτε αρκετό αλάτι μέσα στο χλιαρό νερό της μπανιέρας σας και χαλαρώστε για τουλάχιστον 10 λεπτά, θα σας ξεκουράσει.
Scrub σώματος – μετά το μπάνιο κι ενώ το δέρμα σας είναι ακόμη υγρό, κάντε μόνοι σας μασάζ με αλάτι. Θα απομακρύνει τα νεκρά κύτταρα και θα τονώσει την κυκλοφορία.
Μάσκα προσώπου – για μία αναζωογονητική μάσκα προσώπου ανακατέψτε ίσα μέρη αλάτι και ελαιόλαδο και κάντε ελαφρύ μασάζ στο πρόσωπο και το λαιμό. Αφήστε τη μάσκα για 5 λεπτά και ξεπλύνετε το πρόσωπό σας.

· Άλλες Χρήσεις
Κεριά που δεν στάζουν – μουλιάστε τα καινούργια κεριά σε αλατόνερο για λίγες ώρες και αφήστε τα να στεγνώσουν καλά πριν τα ανάψετε για πρώτη φορά. Όταν καίγονται δεν θα στάζουν.
Στο τζάκι – που και που ρίξτε μία χούφτα αλάτι στο τζάκι την ώρα που καίει. Θα βοηθήσει στο να απομακρυνθεί η πίσσα που συγκεντρώνεται στο εσωτερικό της καμινάδας.
Βάζα λουλουδιών – για να καθαρίσετε τα ίχνη, που άφησαν τα λουλούδια και το νερό στο βάζο, τρίψτε τα με αλάτι. Αν δεν φτάνετε να τρίψετε τα προβληματικά σημεία, αφήστε το λεκέ να μουλιάσει σε αλατόνερο. Μετά ξεπλύνετε με νερό και σαπούνι.
Λουλούδια στο βάζο – μία ελάχιστη ποσότητα αλάτι στο νερό του βάζου θα βοηθήσει τα λουλούδια σας να διατηρηθούν φρέσκα για περισσότερο καιρό.
Συνθέσεις τεχνητών φυτών – ρίξτε αλάτι στο δοχείο που έχετε σκοπό να τοποθετήσετε τη σύνθεση. Ρίξτε λίγο κρύο νερό στο αλάτι και φτιάξτε τη σύνθεσή σας. Το αλάτι θα στερεοποιηθεί καθώς θα στεγνώνει και θα κρατήσει τα φυτά στη θέση τους.
Αγριόχορτα – αν φυτρώνουν αγριόχορτα ανάμεσα σε τούβλα και μπετό, ρίξτε αλάτι στις τρύπες που έχουν οι επιφάνειες. Με προσοχή ρίξτε από πάνω νερό ώστε το αλάτι να φτάσει σε βάθος.
Παράθυρα χωρίς πάγο – τρίψτε το παμπρίζ του αυτοκινήτου σας με αλάτι, το χιόνι και η υγρασία δεν θα παγώσουν πάνω στο τζάμι σας.
Άοσμα παπούτσια – ρίξτε λίγο αλάτι μέσα στα πάνινα παπούτσια, θα απορροφήσει την υγρασία και τα παπούτσια σας δεν θα μυρίζουν άσχημα. Με τα λίγα παραδείγματα που μόλις διαβάσατε, είδατε πόσο περισσότερα πράγματα μπορεί να κάνει το αλάτι πέρα από το να νοστιμίσει το φαγητό μας;

Άλας λοιπόν, το αλάτι της ζωής μας!