Όταν οι άνθρωποι ονειρεύονται να παντρευτούν το αγαπημένο τους πρόσωπο, σπάνια φαντάζονται ότι θα ζουν χωριστά. Αλλά μερικές φορές τα φέρνει έτσι η ζωή που ο γάμος από απόσταση είναι αναπόφευκτος. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια υπάρχει τάση οι γάμοι από απόσταση να μην γίνονται από ανάγκη αλλά από επιλογή.
Ο γάμος από απόσταση δεν είναι νέο φαινόμενο. Οι έμποροι που ταξίδευαν συχνά, οι εργατικοί μετανάστες, οι φυλακισμένοι και οι στρατιωτικοί διατηρούσαν ανέκαθεν γάμους από απόσταση. Αλλά και οικογενειακοί λόγοι ή λόγοι υγείας είναι πολλές φορές αιτίες για να ζήσει ό ένας σύζυγος μακριά από τον άλλον έστω και προσωρινά.
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες η χαλάρωση των κοινωνικών νορμών σχετικά με τον γάμο και η αυξημένη χρήση των σελίδων κοινωνικής δικτύωσης για την αναζήτηση συντρόφου έχουν συμβάλει, σύμφωνα με τους κοινωνιολόγους, στην αύξηση των ζευγαριών που διατηρούν σχέση από απόσταση.
Ο παράγοντας που συμβάλλει περισσότερο στην αύξηση αυτή, όμως, φαίνεται να είναι ο οικονομικός. Μια πρόσφατη μελέτη, μάλιστα, βρήκε ότι 3 στα 5 ζευγάρια που ζουν χωριστά, το κάνουν για λόγους που σχετίζονται με το εισόδημά τους και τον χώρο εργασίας τους. Η οικονομική κρίση φαίνεται να έχει κάνει τους συντρόφους να συμβιβάζονται με το να έχουν μια εργασιακή θέση, όπου κι αν είναι αυτή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλά ζευγάρια να συναντιούνται μόνο τα Σαββατοκύριακα και συχνά όχι κάθε Σαββατοκύριακο.
Σύμφωνα με έγκυρα στατιστικά δεδομένα, περισσότερα από 3,5 εκατομμύρια παντρεμένα ζευγάρια στις ΗΠΑ δεν μοιράζονται την ίδια στέγη. Ο αριθμός είναι παραπάνω από διπλάσιος από τον αντίστοιχο του 1990, όταν ο αρμόδιος φορέας εκτιμούσε ότι περίπου 1,7 εκατ. παντρεμένα ζευγάρια ζούσαν χωριστά, ενώ δεν βρίσκονταν σε διάσταση.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το 3,1% των παντρεμένων ζευγαριών μένει αυτήν τη στιγμή χωριστά στις ΗΠΑ, αλλά οι πληροφορίες που υπάρχουν για αυτά είναι περιορισμένες, διότι η σχετική ερευνητική διαδικασία δεν έχει ακόμα καταλήξει σε έγκυρα κι αξιόπιστα συμπεράσματα. Μια πρόσφατη μελέτη, ωστόσο, αποκαλύπτει ότι οι σύζυγοι που μένουν σε διαφορετικές κατοικίες συνήθως ζουν σε αστικές περιοχές, έχουν ανώτερη μόρφωση και τείνουν να είναι νεότεροι σε ηλικία. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι μόνο οι νέοι αποφασίζουν να ζήσουν χωριστά. Πρόσφατα στατιστικά δεδομένα εκτιμούν ότι τα παντρεμένα ζευγάρια άνω των 50 που ζουν χωριστά τριπλασιάστηκαν στο χρονικό διάστημα ανάμεσα στο 2001 και το 2005.
Οι ειδικοί μάλιστα υποστηρίζουν ότι όσο μεγαλύτεροι είναι οι δύο σύντροφοι σε ηλικία όταν συνάπτουν μια μακροχρόνια σχέση, τόσο λιγότερη επίπτωση ενδέχεται να έχει η απόσταση στη σχέση τους.
Σε κάθε περίπτωση όμως, ο γάμος από απόσταση έρχεται να αντικρούσει την κοινωνική νόρμα που θέλει τους δύο συζύγους να μοιράζονται την ίδια διεύθυνση. Ενώ κάποτε η απόσταση σήμαινε ότι η σχέση κινδύνευε, οι νέες μελέτες δείχνουν ότι οι σύντροφοι που ζουν σε διαφορετικές διευθύνσεις δεν έχουν περισσότερες πιθανότητες να χωρίσουν, σε σύγκριση με αυτούς που μένουν στην ίδια. Η τεχνολογία φαίνεται πως είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που ενισχύουν την επικοινωνία του ζευγαριού και συμβάλλουν στη διατήρηση μιας σχέσης από απόσταση. Ακόμα όμως και η πιο σύγχρονη τεχνολογία δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη φυσική ανθρώπινη επαφή.
Οι ειδικοί επισημαίνουν τα ιδιαίτερα σημεία που πρέπει να προσέξουν οι δύο σύντροφοι ώστε να διατηρήσουν τη σχέση τους παρά την απόσταση. Είναι πολύ σημαντικό, για παράδειγμα, να μην αποφεύγουν τη συζήτηση των προβλημάτων και των δυσάρεστων συναισθημάτων προκειμένου να περιφρουρήσουν τον χρόνο που έχουν μαζί. Σε τελική ανάλυση, δεν πρέπει να ξεχνούν πως έχουν μια πραγματική σχέση, στην οποία δεν μπορούν παρά να συζητούν τα πραγματικά τους προβλήματα.
Παράλληλα, μπορούν να ενισχύουν την επικοινωνία τους με παραδοσιακά μέσα, όπως είναι η αλληλογραφία, αλλά και να είναι επινοητικοί, βρίσκοντας δημιουργικούς τρόπους για να μοιράζονται εμπειρίες, όπως είναι, για παράδειγμα, η παρακολούθηση της ίδιας ταινίας ταυτόχρονα.
Σε κάθε περίπτωση η σχέση από απόσταση δεν περιορίζεται σε ρομαντικές στιγμές με λουλούδια, σοκολατάκια και ερωτικές επιστολές. Είναι μια σχέση με ιδιαίτερες δυσκολίες και μοναξιά, και χρειάζεται προσπάθεια και από τους δύο συντρόφους ώστε να διατηρηθεί.