Μάθετε στα παιδιά τη σημασία του χρήματος
O στόχος των γονέων είναι να κρατήσουν τα παιδιά τους μακριά από τους κινδύνους. Ωστόσο υπάρχει κάτι που, αν και είναι επικίνδυνο, είναι ταυτόχρονα απαραίτητο για τη ζωή μας: το χρήμα! Ευτυχώς, τα παιδιά μπορούν να εκπαιδευτούν επιτυχώς ώστε να αντιμετωπίζουν το χρήμα σαν μία από τις εκατοντάδες πλευρές της ζωής, παίρνοντας σωστές αποφάσεις.
Τα παιδιά είναι βέβαιο πως στην εποχή μας έχουν πλήθος ευκαιριών να μάθουν για το χρήμα αλλά μαθαίνουν με λάθος μαθήματα. Από τη μια πλευρά η τηλεόραση- απευθείας διαφημίσεις που διδάσκουν στα παιδιά τον τρόπο να ξοδεύουν χρήματα, από την άλλη το 90% των γονιών παλεύουν για την απόκτηση χρήματος. Και οι δύο και εσείς και τα παιδιά σας μπορείτε να διδαχθείτε να είστε σοφοί με το χρήμα και να τα διδάξετε και μερικές σοφές αρχές στα διάφορα στάδια της ζωής τους.
Ξεκινήστε από την ηλικία των 6 μέχρι 10 ετών
Η αρχή μπορεί να γίνει επιτρέποντας τη συμμετοχή των παιδιών στα οικονομικά πεπραγμένα της οικογένειας. Παίρνετε τα παιδιά μαζί σας στην τράπεζα και εξηγείτε τους τους λογαριασμούς ώστε να κατανοούν πού πηγαίνουν τα χρήματα της οικογένειας. Παίρνετέ τα μαζί σας για ψώνια και αφήνετε να σας βοηθούν στην επιλογή αγορών με συμφέρουσες τιμές. Σ’ αυτήν την ηλικία τα παιδιά πρέπει να διδαχθούν πως τα χρήματα προέρχονται από την εργασία και όχι από το μηχάνημα της τράπεζας. Δίνοντάς τους μια βασική επιχορήγηση (χαρτζιλίκι) σε τακτά διαστήματα που θα απορρέει από την προσφορά εργασίας τους μέσα στο σπίτι και τις υπευθυνότητες που έχουν αναλάβει, δημιουργείτε τις διασυνδέσεις μεταξύ εργασίας και απόκτησης χρημάτων. Αυξάνετε το επίπεδο της εργασίας σταδιακά και τα αμείβετε ανάλογα με την ηλικία.
Τα χρήματα πρέπει να έχουν νόημα για τα παιδιά. Ανοίξτε τους έναν λογαριασμό στην τράπεζα στο όνομά τους, εξηγώντας τους πώς λειτουργεί. Μετά εξηγήστε τους τις αρχές απόδοσης και αποταμίευσης και αρχίστε με ένα υπόδειγμα απόδοσης και αποταμίευσης μέρους των συνολικών χρημάτων που έχουν λάβει. Επιτρέψτε τους να ξοδεύουν τα υπόλοιπα χρήματα με την δική σας καθοδήγηση και μην τα προστατεύετε πάντοτε έναντι των κακών τους επιλογών. Η κακή εμπειρία συχνά λειτουργεί σαν το καλύτερο μάθημα.
Ηλικία 11 με 14
Μεταξύ της ηλικίας των 11 με 14 ετών τα παιδιά φυσιολογικά είναι πιο ενήμερα για τη σημασία του χρήματος. Ο βασικός σας στόχος σ’ αυτήν την ηλικία είναι να προσφέρετε στο παιδί πρόσθετες ικανότητες διαχείρισης των χρημάτων που κερδίζει, αποταμιεύει και ξοδεύει. Επιπρόσθετα, διδάξτε τα αναβάλουν την ευχαρίστηση. Ανακαλύψτε από τα παιδιά σας πια είναι η μεγαλύτερη αγορά που θα ήθελαν να κάνουν σε διάστημα τεσσάρων ή οκτώ μηνών. Πείτε τους πως θέλετε να τα βοηθήσετε να επιτύχουν το στόχο τους με το να συνεισφέρουν ένα μέρος των αποταμιεύσεών τους ή δίνοντάς τους κάποιο έξτρα ποσόν για κάποια πρόσθετη εργασία. Μπορεί να αλλάξουν γνώμη μετά από δύο μήνες, αλλά θα έχουν πάρει ένα πολύτιμο μάθημα: ‘ο χρόνος συχνά καθορίζει πόσο πολύ θέλουμε να αποκτήσουμε κάτι’. Εάν δώσετε στα παιδιά μεγαλύτερη ανεξαρτησία στις αποφάσεις τους, συνεχίστε να τα ελέγχετε από κοντά. Εάν διαφωνείτε με τις ενδεχόμενες αποφάσεις τους, επιτρέψτε τους να γνωρίζουν το γιατί και αναγγείλετέ τους μια εβδομαδιαία συμφωνία για να ελέγξουν πιο είναι το συμφέρον τους.
Ηλικία 14 έως 18 ετών
Αυτή η ηλικία των παιδιών ίσως να είναι και η τελευταία σας ευκαιρία για να επηρεάσετε τα παιδιά σας σε θέματα οικονομικών συνηθειών τους. Μεταξύ των 14 και 18 ετών τα παιδιά είναι απαραίτητο να προετοιμασθούν για ανεξάρτητες οικονομικές αποφάσεις. Μαθαίνουν να είναι υπεύθυνα αναφορικά με την αμοιβή τους σε εργασία εκτός σπιτιού, ενώ θέτουν προτεραιότητες – μια πολύτιμη εμπειρία, ειδικά εάν πρέπει να εργασθούν κατά τη διάρκεια των σπουδών τους ή να διαχειριστούν και καριέρα και οικογένεια.
Κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων της εφηβείας, κάντε τα να αναλαμβάνουν αυξανόμενες οικονομικές υπευθυνότητες για τα προσωπικά τους ενδιαφέροντα, συμπεριλαμβανομένης και της ένδυσής τους, της διασκέδασής τους και ενός μέρους των εξόδων της οικογένειας. Βοηθήστε τα να σχεδιάσουν ένα προϋπολογισμό και να παρακολουθούν εξονυχιστικά τα έξοδά τους καθώς και να αρχίσουν να προσδιορίζουν το ύψος των αποταμιεύσεών τους για μακροπρόθεσμες ανάγκες τους όπως ένα αυτοκίνητο, σπουδές ακόμη και για το πρώτο τους διαμέρισμα.
Είναι επίσης αρκετά μεγάλα πλέον για να κατανοήσουν τις βασικές αρχές των επενδύσεων, τη σημασία των οποίων θα πρέπει παράλληλα να διδαχθούν. Γι’ αυτό βοηθήστε τα να ανακαλύψουν άλλους τρόπους για να κερδίσουν χρήματα, όπως να κάνουν μια αποταμίευση, ανταποδοτικούς λογαριασμούς ή αμοιβαία κεφάλαια. Προσπαθήστε να είστε δίκαιοι αλλά σταθεροί μαζί τους. Τα μαθήματα που θα διδαχθούν τώρα θα τα επηρεάζουν ισοβίως στις οικονομικές τους επιλογές.
Και κάτι για σας…
Τελικά, υπάρχουν τρεις ικανότητες που θα βοηθήσουν εσάς και τα παιδιά σας να διατηρήσετε απρόσβλητα τα οικονομικά σας. Αρχικά για να κάνετε σωστές επιλογές πρέπει να έχετε καλή πληροφόρηση. Δεν έχει σημασία κατά πόσον χρησιμοποιείτε υπολογιστή ή σημειωματάριο όπου θα γράφετε αναλυτικά το πού πρέπει να πάνε τα χρήματά σας πολύ πιο πριν από την προκαθορισμένη ημερομηνία εξόφλησής τους. Ανεξάρτητα εάν αυτό ονομάζεται προϋπολογισμός ή βιβλίο εξόδων, όποιοι το χρησιμοποιούν τα βρίσκουν λιγότερο σκούρα στα οικονομικά τους από τους άλλους.
Κατά δεύτερον, η ανακοίνωση σε όλα τα μέλη της οικογένειας της κακής πορείας των οικονομικών είναι απαραίτητη, αφού είναι ένα κοινό πρόβλημα της οικογένειας. Μην διαχειρίζεστε τα οικονομικά σας, σαν να ανήκετε σε κάποια μυστική υπηρεσία – στα κρυφά, όταν τα παιδιά πάνε για ύπνο. Δημιουργήστε μια ανοιχτή και διαυγή ατμόσφαιρα, όπου τα οικονομικά της οικογένειας συζητούνται και ενεργείτε με κοινή συμφωνία. Ένα περιβάλλον όπου οι πράξεις και τα συναισθήματα μπορούν να καταμερίζονται ελεύθερα θα δημιουργήσουν συναισθήματα φιλικά και σταθερά αναφορικά με τα οικονομικά αλλά και θα ‘‘δέσουν’’ τα μέλη της οικογένειας.
Δώστε στα παιδιά να κατανοήσουν πως η αγάπη για τον άνθρωπο πρέπει να υπερισχύει της αγάπης για το χρήμα. Οι οικονομικοί μας πόροι εύκολα μπορούν να κυριαρχήσουν στη ζωή μας. Αξιόλογες προσδοκίες και επικέντρωση της προσοχής τους στις ανάγκες των γύρω τους, τις επιθυμίες και τα ενδιαφέροντά τους, θα τα επηρεάσουν θετικά στις αποφάσεις και στις ενέργειές τους αναφορικά με τα οικονομικά τους. Η σχέση τους με το χρήμα θα τα επηρεάζει σε όλη τους τη ζωή.
