.Αλλεργίες και το καλοκαίρι!

Η λέξη αλλεργία είναι ταυτισμένη με την εικόνα ρινίτιδας και άσθματος την Άνοιξη με έντονη καταρροή, φταρνίσματα, δάκρυα, φαγούρα στα μάτια και τη μύτη, δύσπνοια και βήχα. Οι αλλεργικές παθήσεις όμως, είναι δυνατό να εκδηλώνονται όλο το χρόνο, σε κάθε εποχή και επομένως και το Καλοκαίρι.

Αν λοιπόν η Άνοιξη είναι η εποχή όπου εκδηλώνονται αλλεργίες με συμπτώματα κυρίως από το αναπνευστικό σύστημα, το Καλοκαίρι χαρακτηρίζεται από αλλεργίες του δέρματος ενώ συνήθως η αλλεργική ρινίτιδα, το βρογχικό άσθμα αλλά και η ατοπική δερματίτιδα (ή αλλεργικό έκζεμα) συνήθως βελτιώνονται λόγω της μείωσης της ανθοφορίας αλλά και της προστατευτικής δράσης από την αυξημένη έκθεση στον ήλιο.

Οι αλλεργικές παθήσεις που εκδηλώνονται το Καλοκαίρι (χωρίς να αποκλείονται και οι άλλες εποχές) χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή και πρόληψη. Κάποιες από αυτές μπορεί να εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους ακόμη και για τη ζωή ορισμένων πολύ ευαίσθητων αλλεργικών ατόμων. Οι σημαντικότερες και συχνότερες αλλεργικές διαταραχές τη θερινή περίοδο είναι

• Οι τροφικές αλλεργίες που οφείλονται σε τροφές που καταναλώνονται κυρίως τους θερινούς μήνες.
• Διάφορες μορφές κνιδώσεων που προκαλούνται από φυσικά αίτια όπως η ηλιακή, η χολινεργική και η κνίδωση εκ ψύχους.
• Δερματίτιδες εξ επαφής
• Διάφορες μορφές φωτοδερματίτιδας (φωτοαλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής και το φωτοαλλεργικό έκζεμα εξ επαφής)
• Οι αλλεργικές αντιδράσεις μετά από τσίμπημα διαφόρων εντόμων και κυρίως μέλισσας και σφήκας, καθώς και μετά από τσίμπημα της θαλάσσιας μέδουσας, αν και οι τελευταίες είναι κυρίως τοξικές και ερεθιστικές.

Καθεμία από τις παραπάνω παθήσεις μπορούν να είναι από απλά ενοχλητικές μέχρι και δυνητικά θανατηφόρες, για κάποιες από αυτές.

Οι διάφορες μορφές δερματίτιδας είτε με την μορφή της εξ επαφής είτε ως φωτοδερματίτιδα, χαρακτηρίζονται από εμφάνιση εξανθήματος, μετά από χρήση αντιηλιακών ή άλλων καλλυντικών ή ακόμα και μετά από tatoo, στα σημεία επαφής, ή απλά μετά από έκθεση στον ήλιο. Χαρακτηρίζονται από ερυθρότητα, φαγούρα, ήπιο οίδημα τοπικά και ξηρότητα, ενώ άλλοτε μπορεί να υπάρχουν και μικρές βλατίδες (μικρά κόκκινα «σπυράκια») ή και φυσαλίδες, όταν η αντίδραση είναι πιο έντονη.

Οι βλάβες εντοπίζονται συνήθως μόνο στα εκτεθειμένα σημεία του σώματος, αλλά σπάνια μπορεί να επεκτείνονται σε όλο το σώμα. Κάποιες φορές μπορεί να οφείλονται στη λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων (πχ. κάποια διουρητικά και αντιαρρυθμικά, σουλφοναμίδες κ.α.) που μπορεί να λαμβάνει το άτομο για ανεξάρτητο λόγο, αλλά προκαλούν φωτοδερματίτιδα σε συνδυασμό με έκθεση στο ήλιο.

Ο νυγμός από μέλισσα ή σφήκα συνήθως προκαλεί τοπικά στο σημείο ερυθρότητα, πόνο και/ή κνησμό και μικρού βαθμού οίδημα που υποχωρούν σε λίγες ώρες. Στα αλλεργικά άτομα όμως, η αντίδραση μπορεί να είναι πιο εκτεταμένη και μεγαλύτερη σε μέγεθος ή να είναι πιο μαζική και πολύ πιο επικίνδυνη.

Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να εκδηλωθεί από την εμφάνιση γενικευμένου κνιδωτικού εξανθήματος σε όλο το σώμα ή συμμετοχή και άλλων συστημάτων του οργανισμού με συμπτώματα όπως δύσπνοια, ζάλη, τάση για λιποθυμία ή και απώλεια συνείδησης κ.λ.π.

Το καλοκαίρι αυξάνονται τα επεισόδια τροφικής αλλεργίας μετά από κατανάλωση φρούτων όπως το ροδάκινο και το σταφύλι, όπως και θαλασσινών.

Τα συμπτώματα μπορεί να περιορίζονται σε απλή φαγούρα και πρήξιμο στο στόμα και γύρω από τα χείλη που σπάνια εξελίσσονται σε σοβαρότερες καταστάσεις. Μπορεί όμως να εκδηλωθούν και βαριές αλλεργικές αντιδράσεις με εμφάνιση εξανθημάτων σε όλο το σώμα, εμέτων, διαρροιών, δύσπνοιας και συμπτωμάτων ρινίτιδας, απώλειας ούρων ή/και κοπράνων, μεγάλη πτώση αρτηριακής πίεσης με απώλεια συνείδησης και εκδήλωση shock.

Τέλος, πολύ συχνά και μάλιστα σε ποσοστό που φτάνει μέχρι και το 15-23% του πληθυσμού, μπορούν να εκδηλωθούν διάφορες μορφές φυσικών κνιδώσεων, την εμφάνιση δηλαδή, ερυθρών δερματικών βλαβών που συνήθως εξέχουν από το δέρμα σχηματίζοντας πομφούς και συνοδεύονται από έντονο κνησμό.

Η ηλιακή κνίδωση εκδηλώνεται στα εκτεθειμένα σημεία του σώματος μετά από σχετικά σύντομη έκθεση στον ήλιο και διαρκεί λίγες ώρες.

Η χολινεργική κνίδωση εκδηλώνεται μετά από έντονη εφίδρωση λόγω υψηλής θερμοκρασίας ή μετά από άσκηση και διαρκεί λίγα λεπτά ως μια ώρα.

Η κνίδωση εκ ψύχους, όσο περίεργο και αν φαίνεται, εκδηλώνεται πολύ συχνά το καλοκαίρι για πρώτη φορά, όταν το άτομο βουτήξει σε κρύα θάλασσα λόγω απότομης έκθεσης σε μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας.

Συνήθως εκδηλώνονται μόνο κνησμώδη εξανθήματα διάρκειας ωρών.

Όσο πιο απότομη είναι η μεταβολή της θερμοκρασίας ή όσο πιο μεγάλο είναι το διάστημα έκθεσης σε χαμηλή θερμοκρασία, τόσο πιο έντονα είναι τα συμπτώματα που μπορεί να φτάσουν, σε ακραίες περιπτώσεις μέχρι και σε πτώση αρτηριακής πίεσης.

Η κνίδωση εκ ψύχους, όπως σημειώνεται, είναι η μόνη δυνητικά θανατηφόρα μορφή κνίδωσης.

Για την αντιμετώπιση όλων αυτών των παραπάνω καταστάσεων, ο αλλεργικός ασθενής θα πρέπει να είναι σωστά ενημερωμένος, ώστε να μπορεί να λάβει συγκεκριμένα μέτρα προφύλαξης και αποφυγής του αιτίου, όπου αυτό είναι δυνατό. Η έγκαιρη διάγνωση και ανίχνευση του συγκεκριμένου αιτίου από τον Αλλεργιολόγο και η χορήγηση της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής που θα χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση οξέως επεισοδίου, προσφέρουν ασφάλεια στο άτομο που πάσχει από αλλεργία και εξασφαλίζουν ένα ευχάριστο καλοκαίρι, χωρίς το άγχος ανεπιθύμητων αντιδράσεων.