Έχουν υπάρξει φορές που εκνευρίζεσαι με ήχους, απλούς, καθημερινούς, όπως το μάσημα του φαγητού από τον διπλανό σου ή το κλικ-κλικ από το στυλό ή ακόμη και της αναπνοής κάποιου;
Φορές που νιώθεις τόση οργή που θες να χώσεις γροθιά σε αυτόν που προκαλεί τον ήχο; Φορές που ο μόνος τρόπος για να ηρεμήσεις είναι να αποχωρήσεις από το δωμάτιο που προέρχεται αυτός ο θόρυβος; Αυτό που νιώθεις λέγεται μισοφωνία
Τι είναι η μισοφωνία;
Είναι το μίσος που αισθάνεται κάποιος για ορισμένους ήχους, μια διαταραχή που σχετίζεται με το περιεχόμενο της ακουστικής πληροφορίας και όχι με την ένταση ή άλλα χαρακτηριστικά της. Έχει μελετηθεί ελάχιστα και δεν είναι γνωστή η συχνότητα της.
Τη «μισοφωνία» το μίσος, δηλαδή, για συγκεκριμένους ήχους πρωτοπεριέγραψαν το 2002 οι επιστήμονες Μάργκρετ και Πάουελ Τζάστεμποφ από το Πανεπιστήμιο Έμορι, στην Ατλάντα. Σύμφωνα με νεότερες μελέτες από Βρετανούς επιστήμονες, η μισοφωνία είναι μια εγκεφαλική διαταραχή. Στα άτομα με μισοφωνία η περιοχή του εγκεφάλου τους που περιλαμβάνει το μηχανισμό ελέγχου των συναισθημάτων εμφανίζει υπερδραστηριότητα στο άκουσμα ορισμένων ήχων. Ταυτόχρονα η περιοχή αυτή εμφανίζει διαφορετικές νευρωνικές συνδέσεις με άλλα μέρη του εγκεφάλου στους ανθρώπους με μισοφωνία, σε σχέση με αυτόυς που δεν πάσχουν. Οι πάσχοντες συνήθως αποφεύγουν τις μισοφωνικές καταστάσεις ή τις υποφέρουν με έντονη δυσφορία, η οποία οδηγεί σε λειτουργική βλάβη.
Βέβαια, πολλοί είναι οι ειδικοί που αμφισβητούν την ύπαρξή της, υποστηρίζοντας ότι με το να την «ονοματίζουμε» ασχολούμαστε υπερβολικά με μία σειρά από συμπτώματα τα οποία δεν είναι και τόσο σοβαρά.
Το 2013, μία ολλανδική μελέτη προσδιόριζε ως συχνότερα ενοχλητικούς ήχους αυτούς που κάνουμε όταν τρώμε, τους ήχους της αναπνοής και τους ήχους των χεριών.
Οι αντιδράσεις της μισοφωνίας κυμαίνονται από εκνευρισμό και αηδία έως έξαλλη οργή που μερικές φορές εκδηλωνόταν με λεκτική ή και σωματική επίθεση σε όποιον τους προκαλούσε.
Τα πρώτα επιστημονικά ευρήματα υποδηλώνουν ότι αιτία της μισοφωνίας είναι η υπερσυνδεσιμότητα ανάμεσα στο ακοολογικό και στο μεταιχμιακό σύστημα του εγκεφάλου, ένα τμήμα του που ευθύνεται για την παραγωγή συναισθημάτων.
Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες μελέτες που συνδέουν τη μισοφωνία με προβλήματα ψυχικής υγείας όπως η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και το σύνδρομο του μετατραυματικού στρες. Βέβαια, υπάρχουν και πάσχοντες που δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόβλημα ψυχικής υγείας.
Το πρώτο βήμα για την αντιμετώπισή της είναι να προσπαθήσει ο πάσχων να καταλάβει γιατί τον ενοχλεί τόσο πολύ ένας συγκεκριμένος θόρυβος και στη συνέχεια να κάνει ό,τι μπορεί για να τιθασεύσει τις αντιδράσεις του.
Σε αυτό μπορεί να βοηθήσει η γνωστική-συμπεριφορική θεραπεία, κατά την οποία οι ασθενείς μαθαίνουν να αποσπούν την προσοχή τους ή να «μπλοκάρουν» την ακοή τους, ενώ και η απομάκρυνση από την πηγή του ήχου επίσης μπορεί να βοηθήσει.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία για αυτή τη διαταραχή, τουλάχιστον όχι ακόμα. Ο μόνος τρόπος για να ηρεμήσεις; Συγκρατήσου ή αποχώρησε.
Το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να τιθασεύσεις τον εαυτό σου, ώστε σε τέτοιες καταστάσεις να μην αντιδρά υπερβολικά. Κάθε φορά που θα ακούς κάτι που θα σου δημιουργεί αισθήματα οργής να μετράς μέχρι το 10 ή να τραγουδάς το αγαπημένο σου τραγούδι. Ωστόσο αν δεις ότι δεν βελτιώνεται το μίσος, απλά ζήτα συγνώμη και αποχώρησε από το χώρο έως ότου συνέλθεις.