Το παιδί μου λέει ψέματα

Οι εκπλήξεις όταν μεγαλώνεις ένα παιδί δε σταματούν ποτέ. Το πρώτο σοκ έρχεται όταν συνειδητοποιείς ότι το παιδί σου είπε για πρώτη φορά ψέματα. Γιατί όμως μπορεί να διαφύγει στο ψέμα ένα παιδί και πως μπορεί ένας γονιός να το παροτρύνει να είναι πάντα ειλικρινής;

Συνήθως το ψέμα λειτουργεί σαν μηχανισμό άμυνας, όπως ακριβώς και για τους ενήλικους ανθρώπους. Οταν ένα μικρό παιδί κάνει μια σκανταλιά ή την ώρα του παιχνιδιού του προκαλέσει μια ζημιά είναι πολύ πιθανό να διαφύγει στο ψέμα για να το καλύψει και να γλιτώσει τον «μπελά». Κάποιες άλλες φορές το ψέμα λειτουργεί ως διαγνωστικός παράγοντας, αφού το παιδί προσπαθεί να δει πως θα αντιδράσει ο γονιός του αν το πει ψέματα. Μπορεί ακόμη και να προσπαθήσουν να κεντρίσουν την προσοχή ή να διεκδικήσουν κάτι που θέλουν πολύ.

Ενα μικρό παιδί είναι λογικό να μην αντιλαμβάνεται τα διαχωριστικά πλαίσια της αλήθειας και του ψέματος. Οσο όμως μεγαλώνει, έχει καλύτερη αντίληψη των πραγμάτων και του κόσμου γύρω του.

Σε αυτό το σημείο μπορείτε να επέμβετε σταδιακά, τονίζοντας τη σπουδαιότητα της αλήθειας.

Με μικρά κόλπα το παιδί σας θα κόψει «μαχαίρι» τα ψέματα και θα αρχίσει να είναι ειλικρινής πρώτα απ’ όλα με εσάς και τον εαυτό του, αλλά και με το κοινωνικό του περιβάλλον.

• Συχνά τα παιδιά επινοούν ψεύτικες ιστορίες οπότε να είστε προετοιμασμένοι. Οταν ακούσετε την ιστορία τους, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στο χειρισμό. Επαινέστε τη φαντασία τους, κι όχι το ψέμα. Είναι ένας τρόπος να παραμερίσετε το ψέμα και να επικεντρωθείτε στα θετικά χαρακτηριστικά της ιστορίας.
• Σε απρόοπτα περιστατικά όπως το να χυθεί ένα ποτήρι νερό, τα παιδιά μπορούν εύκολα να διαφύγουν στο ψέμα. Δώστε έμφαση στο τρόπο που θα αντιδράσετε εσείς ως γονείς, αγνοώντας το ατύχημα και παροτρύνοντας για παράδειγμα το παιδί να το καθαρίσει μαζί σας. Εχει μεγάλη σημασία ο τρόπος που θα μιλήσετε στο παιδί, ώστε να το κάνετε να νιώσει άνετα χωρίς να τρομοκρατηθεί για τη ζημιά που προκάλεσε.
• Το ψέμα λειτουργεί και ως μηχανισμός προσοχής, εντυπωσιασμού και σεβασμού για τα παιδιά. Για να το ελαττώσετε σε πρώτη φάση, προσπαθήστε να τονώσετε την αυτοπεποίθηση του, συγχαίροντας το για κάτι καινούριο που μπορεί να έμαθε ή για το νέο του κατόρθωμα.
• Μια λίστα από κανόνες σχετικά με τα ψέματα σίγουρα θα φανεί χρήσιμη. Αντίστοιχα, ενημερώστε το παιδί σας ότι όταν πει ψέματα για οποιοδήποτε λόγο, θα κληθεί να αντιμετωπίσει τις συνέπειες για τη συμπεριφορά του.
• Ακόμη κι αν το παιδί σας πει ψέματα, δεν αποκλείεται να το παραδεχθεί αργότερα. Σημασία έχει να μην το αποπάρετε επιπλήττοντας τό, αλλά να το συγχαρείτε για την ειλικρίνεια και το θάρρος που βρήκε για να ομολογήσει την αλήθεια. Ετσι το παιδί σας δε θα φοβάται την αντίδρασή σας στο μέλλον.
• Τα παραμύθια και οι ιστορίες που διαβάζουν οι γονείς στα παιδιά μεταδίδουν έμμεσα σπουδαία μηνύματα για τη ζωή στα παιδιά. Το ψέμα αποτελεί κεντρικό θέμα σε πολλά από αυτά, όπως για παράδειγμα ο «Πινόκιο». Είναι λοιπόν ένας καλός τρόπος να αντιληφθεί το παιδί σας από νωρίς τη σημασία της αλήθειας και της ειλικρίνειας και να περαστεί στο υποσυνείδητό του.

Το ψέμα μπορεί να μοιάζει τρομακτικό, αλλά με λίγη μεθοδικότητα και καλή επικοινωνία μέσα στην οικογένεια θα γίνει καπνός χωρίς να το καταλάβετε.